Hoe leer je een kind omgaan met geld? Acht financiële opvoedvragen beantwoord


Geld Wanneer start je met kleedgeld en moeten meerderjarige kinderen meebetalen aan de vakantie? Bij opvoeden komen veel financiële vragen kijken. NRC zet de adviezen van deskundigen op een rij.

Het begint bij het geven van zakgeld en eindigt bij de kwestie wanneer je de ouderlijke geldkraan dichtdraait. In de rubriek Opgevoed, waarin Annemiek Leclaire vragen van lezers voorlegt aan deskundigen, werden tal van vragen over financiële opvoeding beantwoord. NRC selecteerde er acht.

1Vertel je een kind hoeveel je verdient?

Een lezer aarzelt of ze het taboe op zeggen hoeveel je verdient moet doorbreken en haar tienjarige – nieuwsgierige – zoontje kan vertellen wat haar salaris is. Volgens de experts in een van de afleveringen van Opgevoed kan de moeder het beste geen concrete bedragen noemen.


Ze kan het moment wel aangrijpen om het kind te informeren over bijvoorbeeld inkomensverschillen. Eerder legden deskundigen in NRC uit hoe je dat onderwerp aansnijdt.

2Kun je een meerderjarig kind kostgeld vragen?

Wat betaal je wel en wat niet voor een kind dat 18 jaar is, studeert en een bijbaan heeft? Dat vraagt een lezer met een studerende dochter zich af. Ze krijgt zak- en kleedgeld en haar ouders betalen ook andere noodzakelijke uitgaven. Toch stuurt ze tikkies voor boodschappen en eten onderweg. Kan de vader kostgeld vragen, zodat zijn dochter de waarde van geld beter leert kennen?


Vaak gaat het mis bij jongeren die op zichzelf gaan wonen. Niet gek dus om een kind te leren wat het leven kost. Maar volgens de experts in deze aflevering van Opgevoed zijn daar passendere manieren voor dan kostgeld vragen.

3Is het verstandig om een geldbedrag te geven voor een goed rapport?

Een lezer geeft haar kleinkinderen geld bij een goed rapport. Ze merkt dat de twee die op de middelbare school zitten minder waarde hechten aan vakken die minder hard meetellen, zoals gym en handvaardigheid. Kan ze, door juist geld te geven voor voldoendes, op déze vakken de motivatie van de kleinkinderen aanwakkeren?


De deskundigen zijn unaniem: geld is geen duurzame motivatie. Lees in deze Opgevoed-aflevering wat wél werkt.

4Hoe zorg je dat een kind een erfenis niet verkwist

De 15-jarige zoon van een lezer besteedde zijn verjaardagsgeld aan broodjes in de schoolkantine en hij deed andere niet zo bijzondere uitgaven. Het geld was binnen een week op. Zijn moeder maakt zich zorgen: over drie jaar krijgt de zoon duizenden euro’s erfenis van zijn grootouders. Hoe zorg je ervoor dat een kind geld nuttig besteedt?


Wanneer is geld ‘nuttig’ besteed? Vraagt een van de Opgevoed-experts zich hardop af in zijn antwoord. De moeder kan voordat ze het gesprek aanknoopt reflecteren op welke zaken ze zelf waardevol vindt.

5Wat als je kind juist niets uitgeeft?

Met zak- en kleedgeld kunnen kinderen oefenen om als volwassenen verstandig en zelfstandig met geld om te gaan. De dochter van een lezer spaart de bijdrage die ze krijgt echter op. Schiet het maandgeld nu zijn doel voorbij, vraagt haar moeder zich af.


De lezer mag volgens een expert trots zijn dat haar puber grotere dromen heeft waar ze geld voor opzijzet. Wel kan ze randvoorwaarden stellen aan de financiële bijdrage.

6Kleedgeld: wanneer begin je daarmee en met hoeveel?

Hoeveel kleedgeld een kind krijgt, kan afhangen van zijn of haar leeftijd, het bedrag dat ouders kunnen missen en wat een kind ervan moet betalen. Een moeder van een 13-jarige wil haar dochter kleedgeld geven. Wat is redelijk?


In deze aflevering van Opgevoed geven experts richtlijnen voor een goed startmoment en de hoogte van de bijdrage.

7Hoe zeg je nee tegen een verzoek om geld?

Een appje met een betaalverzoek voor een broodje, bioscoopkaartje of kledingstuk. Een lezer vindt het moeilijk om op dat soort momenten ‘nee’ te verkopen aan haar 18-jarige dochter. Ze wil geen ruzie en is bang dat het kind afstand neemt. Tegelijkertijd groeit het geld de moeder niet op de rug. Wat kan ze doen?


Samen een budget opstellen kan de dochter helpen om inzicht te krijgen in inkomsten en uitgaven. Twee deskundigen vertelden eerder in NRC hoe je dat aanpakt.

8Mogen 18-plussers kosteloos mee op vakantie?

Wanneer wordt het tijd dat kinderen meebetalen aan de gezinsvakantie? Een moeder met vier dochters betaalt en regelt alles. Ondertussen zijn drie van de kinderen boven de 18 en vindt de lezer het wel welletjes om de vakantie volledig te faciliteren, zeker nu een van de dochters ook haar vriend meeneemt.


Ben je vooral de reisleider met de portemonnee of is het voor jou als ouder ook waardevol dat kinderen nog meegaan? Dat is een afweging die de moeder moet maken.


Heeft u vragen over de opvoeding van uw eigen of andermans (klein)kinderen?

In de rubriek Opgevoed leggen we dilemma’s van lezers anoniem voor aan de beste deskundigen. Onder de inzenders van vragen verloten we exemplaren van het boek ‘Andere ouders doen ook maar wat’, een bundeling van de eerste jaargangen van de rubriek.

Deze rubriek is anoniem, omdat moeilijkheden in de opvoeding gevoelig kunnen liggen. Als u een vraag inzendt, krijgt u altijd een reactie van de auteur van de Opgevoed-rubriek.