N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Lichting 2023 Duizenden kunstenaars studeerden deze zomer af. Wie springt eruit? Aflevering 6: Willem Zwiers van Design Academy Eindhoven.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data103580986-b3232f.jpg)
Willem Zwiers (23) heeft werken in de kunst van huis uit meegekregen. Zijn vader geeft les in ruimtelijke vormgeving op een mbo en zijn moeder doceert kunstgeschiedenis op een middelbare school. Zelf studeerde Zwiers deze zomer cum laude af aan de Design Academy Eindhoven. Hij volgde er de richting Studio Thinking Hands, waar hij werd begeleid door het ontwerpersduo Kiki van Eijk en Joost van Bleiswijk.
„Ontwerpen begint voor hen niet met tekeningen maken in een schetsboek, maar juist met iets uit elkaar halen of met het onderzoeken van een blok klei. We ontwerpen spelenderwijs. Het is maken, maken, maken.”
Waar studeer je op af?
„Ik ben op twee projecten afgestudeerd. Eén is Transformed Remnants, waarvoor ik oude boeken in elkaar heb gevlochten tot een plaat die eruitziet als marmer. Het andere project is Willem’s Ceramics Atelier: ik had thuis een oude gehaktmolen, daar heb ik blokken klei doorheen gehaald. Toen kwamen er allemaal spaghettislierten uit. Ik heb dat ding daarna omgebouwd en er iets aan vastgemaakt waardoor ik er ook holle buizen mee kan maken. Daar ben ik mee gaan spelen, ik probeerde de klei zo te manipuleren dat die heel zou blijven. Uiteindelijk ging het krimpen en scheuren, maar dat vond ik juist interessant. Dat hoort gewoon bij het materiaal.
„Als de klei wordt gebakken is het keramiek. In mijn atelier staat een kast van zes meter lang en twee meter hoog, helemaal vol met probeersels. Een paar voorwerpen zijn echt bruikbaar, die heb ik uit de kast gehaald en op een podium gezet, zoals een keramieken lamp, een vaas en een stoel.”
Hoe kwam je tot dit afstudeeronderwerp?
„Mensen zeggen altijd dat er heel veel regels zijn als je werkt met klei. Je moet het bijvoorbeeld heel lang kneden om alle luchtbellen eruit te halen. Anders ontploft het in de oven. Ik dacht: wat gebeurt er als je er juist lucht ín perst? Dan ontstaat er één grote luchtbel. Het is een eigenwijze benadering. Ik wilde het op mijn eigen manier doen. Door al die regeltjes sluiten we zoveel mogelijkheden uit, dat vind ik zonde. Soms zijn er wel wat dingen ontploft in de oven, maar dat hoort erbij. En meestal is er ook iets dat wél lukt. Zo heb ik bijvoorbeeld een bureaulamp gemaakt waar lucht in geperst is, waardoor het eruitziet als een soort kussen van keramiek.”
Hoe verhoudt jouw kunst zich tot de tijdgeest?
„Ik zie om me heen dat er veel met 3D-printen en digitale productiemethoden wordt gedaan. Mijn werk is een reactie daarop. Ik hou gewoon heel erg van het maken met de hand. Ik vind het belangrijk om mijn proefmodellen allemaal met de hand te blijven maken, want uiteindelijk moet het van klei, stof of hout geproduceerd kunnen worden. Waarom dan niet werken vanuit dat materiaal?”
Wat geeft je hoop voor de toekomst van de mens en de wereld?
„Dat er veel gerecycled wordt en we echt proberen om producten circulair te maken. Het probleem is nu nog dat je meubels uit elkaar moet halen en elk onderdeel los moet recyclen. Maar wat als we meubels zouden kunnen maken die je in één keer kunt recyclen? Zoals ik bijvoorbeeld doe met de boeken.”
Hoe draagt jouw kunst daaraan bij?
„Het is niet zo dat ik aan een project begin en denk: ik moet nu iets recyclen. Het is meer dat de objecten zelf een verhaal vertellen waar mensen over kunnen nadenken. Bijvoorbeeld bij mijn afstudeerproject over de oude boeken die in hun geheel verwerkt zijn tot een soort natuursteen: ik hoop dat mensen die het zien het onthouden en denken, o ja, dit kun je daar ook mee doen.”
Waar ben je over vijftien jaar in je stoutste dromen?
„Ik wil graag mijn eigen ontwerpstudio. Ik wil deels in opdracht werken en deels mijn eigen werk blijven maken. Dat zou ik graag willen verkopen en het liefst niet voor al te veel geld. Maar dat blijft lastig als autonome ontwerper en kunstenaar.”
