Hagelstenen zo groot als citroenen in Noord-Italië, branden door extreme hitte in het zuiden

Van noordelijk Lombardije, dat maandagnacht door een hevig onweer geteisterd werd, tot het zuidelijke eiland Sicilië, waar het kwik met de 50 graden flirt: Italië is in de greep van extreem weer, dat veel schade berokkent én dodelijke slachtoffers maakt. Bij het noodweer in Noord-Italië kwam maandag een 58-jarige vrouw om het leven, toen een boom op haar viel. Een meisje van zestien overleed tijdens een scoutkamp in de Alpen van Lombardije, eveneens door een omvallende boom.

Ook aan het noordelijke Gardameer, een toeristische trekpleister die door veel Nederlanders, Belgen en Duitsers wordt bezocht, raakten toeristen onder de indruk door het noodweer, en vielen er hagelstenen zo groot als citroenen. Die waren ook al vorige week gevallen in de buurt van Mantua, eveneens in Noord-Italië. De hagel bracht zware schade toe aan auto’s, de daken van huizen, zonnepanelen en de landbouw in de streek.

Dit extreme weerfenomeen is een ‘supercel’, ofwel potentieel het zwaarste type van een onweersbui, legt weerdeskundige Lorenzo Tedici uit in de krant Corriere della Sera. „Supercellen zijn typisch voor de VS, maar komen sinds einde de jaren negentig ook in onze streken voor”, zegt Tedici.

Ze zijn het gevolg van de klimaatverandering. Bij supercellen of kleine cyclonen komt er op korte tijd heel veel energie vrij, als hete en koude lucht zich met elkaar mengen. Dat leidt tot wolkbreuken en hagel.

Tientallen branden

De rest van Italië kreunt dan weer al weken onder zeer hoge temperaturen. Op het zuidelijke eiland Sicilië worden pieken van 48 graden gemeten. Het eiland wordt ook geteisterd door tientallen branden. In de Siciliaanse hoofdstad Palermo en de omliggende buurt werden alleen al 1.500 inwoners geëvacueerd.

Pal in het toeristische hoogseizoen dreigde Sicilië ook nog te worden geïsoleerd als gevolg van de sluiting van de internationale luchthavens van zowel Catania als Palermo. In Catania, in het oosten van Sicilië, brak een week geleden brand uit aan een airco-installatie. De belangrijkste terminal van de luchthaven zou pas woensdag weer opengaan. De luchthaven van Palermo sloot maandagnacht, wegens brand in de omgeving, maar het vliegveld is intussen weer open. De brand werd veroorzaakt door de warme sciroccowind.

In de stad Catania zitten hele woonwijken zonder water of stroom. Door de extreme hitte zijn elektriciteitskabels in brand gevlogen, zoals te zien is op een video die rond gaat op sociale media.

Te heet om te werken

De extreme hitte die Zuid-Europa teistert, lijkt iets om steeds meer rekening mee te houden, zeker ook op het gebied van werk. Nu al kunnen werkgevers in Italië hun personeel tijdelijk naar huis sturen als het kwik stijgt tot boven 35 graden, of als de gevoelstemperatuur zo hoog is.

Lees ook: Onderzoek: verzengende hitte zou ‘vrijwel onmogelijk’ zijn geweest als ‘mensen de planeet niet hadden opgewarmd’

Het debat leeft sterk in Italië, waar vakbonden en werkgevers uitermate bezorgd zijn over de omstandigheden voor mensen die in de hete zon werken, zoals landarbeiders en bouwvakkers, maar ook horecapersoneel. Restaurantkeukens, indien niet uitgerust voor dit soort extreme hitte, kunnen onleefbaar worden.

De Italiaanse minister van Werk, Marina Calderone, die met werkgevers en vakbonden overleg voert, bestudeert ook of het mogelijk is om net als tijdens de pandemie opnieuw miljoenen werknemers toe te staan om tijdens extreme hitteperiodes weer op afstand te werken. Daartoe zou er volgens Calderone wel eerst een nieuwe wet moeten komen.