EU bereikt migratieakkoord met Tunesië

Asiel Europa In ruil voor honderden miljoenen aan financiële steun moet het Noord-Afrikaanse land migranten gaan tegenhouden. Het akkoord is al bij voorbaat omstreden.

Demissionair premier Rutte en commissievoorzitter Von der Leyen op de luchthaven van de Tunesische hoofdstad Tunis zondagmiddag.
Demissionair premier Rutte en commissievoorzitter Von der Leyen op de luchthaven van de Tunesische hoofdstad Tunis zondagmiddag. Foto FREEK VAN DEN BERGH/ANP

De Europese Unie en Tunesië hebben een migratieakkoord gesloten waarmee het Noord-Afrikaanse land in ruil voor honderden miljoenen aan financiële steun migranten gaat tegenhouden. Na weken van moeizame onderhandelingen is de overeenkomst zondag in hoofdstad Tunis ondertekend. De afspraken moeten ertoe leiden dat minder migrantenboten via Tunesië Europa bereiken.

De ondertekening van het nieuwe akkoord gebeurde zondag onder toeziend oog van demissionair premier Mark Rutte, zijn Italiaanse collega Giorgia Meloni en voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen. De drie reisden zondag voor de tweede keer in iets meer dan een maand af naar Tunesië om de afspraken te bezegelen.

Een migratieakkoord met Tunesië wordt in de EU gezien als een cruciale stap in het terugdringen van het aantal migranten. Tunesië is een van de belangrijkste doorreislanden waarvandaan migranten vertrekken om Europa te bereiken. Ongeveer de helft van de migranten die dit jaar per boot in Italië aankwam, vertrok vanuit het Noord-Afrikaanse land.

Tegelijk klonk er ook al bij voorbaat felle kritiek van mensenrechtenorganisaties op de onderhandelingen. De Tunesische president Kais Saied heeft zich de afgelopen tijd ontpopt als een steeds autocratischer leider, die de prille Tunesische democratie stap voor stap heeft ontmanteld. Ook zijn er grote zorgen over de positie van migranten in het land. Eerder dit jaar zette een speech van Saied waarin hij sprak van een „omvolkingsplan” aan tot klopjachten op met name zwarte migranten.

Aan de ondertekening van het akkoord deze zondag gingen de afgelopen weken moeizame onderhandelingen vooraf. Begin juni reisde het drietal ook al naar Tunis en eigenlijk was de verwachting dat een akkoord daarna nog voor het eind van de maand rond zou zijn. In Brussel klonk de laatste tijd frustratie over hoe die gesprekken verliepen, niet in de laatste plaats door het onvoorspelbare handelen van president Saied zelf.