N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Het explosief dat zaterdag afging en een uitslaande brand veroorzaakte in een woning in Rotterdam, die in de nacht van zaterdag op zondag ook nog beschoten werd, is het zoveelste voorbeeld: in de eerste zes maanden van dit jaar vonden al meer explosies plaats dan in heel 2022. Dat blijkt uit cijfers die de politie aan de NOS heeft verstrekt. Bij het geweld zijn opvallend veel jonge verdachten betrokken.
Lees ook: De loopjongens van de Rotterdamse drugscriminelen willen geen loser zijn
Het gaat om 246 aanslagen op woningen (162), bedrijven (64) en andere doelwitten, zoals auto’s (20). In heel 2022 vonden 215 ontploffingen plaats. Rotterdam en Amsterdam telden de meeste explosies, maar ook andere delen van Nederland werden niet gespaard.
Drugsgeweld en dreigbrieven
In veel gevallen hebben de aanslagen te maken met een conflict in het drugsmilieu. De Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb zei eerder in de gemeenteraad dat de geweldsgolf een gevolg is van succesvolle drugsvangsten. Vorig jaar onderschepte de politie 47.000 kilo cocaïne in de Rotterdamse haven.
Maar de politie sluit andere motieven niet uit. In Utrecht werden meerdere horecaondernemers bijvoorbeeld afgeperst. Ze ontvingen een dreigbrief waarin stond dat criminelen hun zaken zouden beschieten of een handgranaat voor de deur zouden leggen als ze geen hoge bitcoinbedragen zouden betalen.
Daarnaast vermoedt de politie dat aanslagen worden gepleegd om concurrenten uit te schakelen en mogelijk ook vanwege relationele conflicten. Ook vreest de politie voor kopieergedrag.
Verdachten van 14 en 15 jaar oud
Bij de explosies is een opvallend groot aantal jongeren betrokken. Van de verdachten die de afgelopen maanden werden opgepakt in verband met dit geweld, is een op de tien namelijk minderjarig. Twee derde is jonger dan 23 jaar. In Rotterdam werden in april zelfs twee jongens van 14 en 15 jaar oud opgepakt toen zij een vermoedelijke brandbom aan het plaatsen waren.
Criminoloog Henk Ferwerda vindt de betrokkenheid van deze jonge jongens zorgelijk, zei hij eerder tegen NRC. „Deze kinderen zitten al in criminele netwerken, anders worden ze niet gevraagd.” Bovendien heeft de politie volgens hem weinig zicht op deze groep: ze zijn te groot voor de wijkagent, en te klein voor de recherche.
In Rotterdam proberen de gemeente en de politie het geweld tegen te gaan door de beveiliging en het toezicht op de plaatsen waar de afgelopen tijd explosies voorkwamen aan te scherpen. Die maatregelen werden genomen toen eind april, na een week met vier ontploffingen, het aantal explosies uit 2022 in de stad al werd geëvenaard. Ook experimenteert Rotterdam met toezicht door drones en bestaan er meerdere programma’s om jongeren te behoeden voor het criminele pad.