Markéta Vondrousova wint Wimbledon als eerste ongeplaatste speelster ooit

Ze was gekomen om wraak te nemen, zei Markéta Vondrousova voorafgaand aan de Wimbledon-finale. Niet op opponent Ons Jabeur, maar op het verliezen van haar eerste grandslamfinale, vier jaar geleden, toen ze haar meerdere moest erkennen in Ashleigh Barty op Roland Garros.

Vondrousova was pas negentien toen. Inmiddels is ze „een ouder en ander mens”, zei ze. En ze hield zich vast aan het feit dat zij als eerste ongeplaatste speelster sinds Billie Jean King in 1963 de finale van Wimbledon had weten te bereiken. Dat op zichzelf was een prestatie van formaat, maar ze wilde meer.

Vondrousova had Jabeur dit jaar al twee keer verslagen, op de Australian Open en in Indian Wells, maar hun enige partij op gras, twee jaar geleden in Eastbourne, verloor zij van de Tunesische. Die was zaterdag óók uit op wraak, na haar verloren driesetter tegen Elena Rybakina in de Wimbledon-finale van vorig jaar. En: op een plek in de geschiedenisboeken, als eerste Afrikaanse en Arabische grandslamwinnares.

De cafés en hotels in hoofdstad Tunis waren zaterdag volgepakt. Op grote schermen volgden mensen de verrichtingen van hun ‘minister van geluk’, die niet meer stuk kan vanwege haar vrolijke inborst en omdat ze het sociaal, politiek en economisch ontwrichte land hoop in bange dagen geeft.

Jabeur is vereeuwigd op een postzegel en uitgeroepen tot Vredeskampioen van het jaar. In Tunis prijkt haar hoofd op gigantische billboards. Ze ervaart het zijn van een rolmodel-als een zware verantwoordelijkheid, zei ze eerder dit jaar in Vogue Arabia. Het dwingt haar nóg beter haar best te doen voor al die vrouwen en meisjes die ze inspireert. „Ik probeer altijd positiviteit uit te dragen en hoop dat anderen daarmee geholpen zijn.”

Foeteren tegen zichzelf

Die drijfveren van de twee opponenten, vriendinnen bovendien, maakten het sportieve onderonsje bij voorbaat interessant. In essentie draaide het om de vraag of Vondrousova voldoende was hersteld van een polsblessure om tegen Jabeur haar beste spel ooit te spelen, als nummer 42 van de wereld. En om de vraag of Jabeur genoeg geleerd had van haar mental coach Melanie Maillard om eventuele mindere fases van de finale te boven te komen. „Tennis is een vermoeiende en emotionele sport”, zei ze eerder.

Dat laatste lukte Jabeur niet. In een matig optreden liet ze Vondrousova het grootste deel van de wedstrijd dicteren. Aanvankelijk regende het over en weer breekpunten, maar bij 4-4 in de eerste set begon Vondrousova meer druk te zetten. Ze benutte de eerste van twee breekpunten en daarna de eerste van drie setpunten. In de tweede set kwam Jabeur slecht uit de startblokken, maar ze brak wel meteen terug, waardoor het publiek, duidelijk op haar hand, weer opveerde.

Hoewel de speelsters op het scorebord opnieuw gelijk opgingen, ontbrak de overtuiging bij de Tunesische. Ze foeterde tegen zichzelf, tegen haar box en liet het hoofd hangen na elke afzwaaier. Op 4-4 brak Vondrousova haar opnieuw en dwong daarna drie matchpoints af, waarvan zij de tweede verzilverde.

Jabeur foeterde tegen zichzelf, tegen haar box en liet het hoofd hangen na elke afzwaaier.

Vondrousova, die vorig jaar nog op de tribune met gips om haar pols keek naar een vriendin in de kwartfinales van Wimbledon, leek bijna verrast door haar eigen prestatie. Met mededogen keek ze toe toen Jabeur in snikken uitbarstte bij de uitreiking en sprak van „de meest pijnlijke nederlaag in mijn carrière”. Ze noemde Jabeur „een inspiratie voor ons allemaal” en erkende dat ze niet wist hoe zij zich na haar blessure had weten terug te knokken. Zeker is dat Vondrousova zich de eerste ongeplaatste Wimbledon-winnares mag noemen en met 2,75 miljoen euro naar huis gaat.

Gelijke prijzengelden

Jabeur beloofde het publiek op haar beurt dat ze niet zou opgeven en op een dag Wimbledon zou winnen. De Tunesische lijkt met het vertrek van Serena Williams, vorig najaar, de rol van voorvechter in het tennis op zich te hebben genomen. Ze maakt zich hard voor gelijke prijzengelden voor mannen en vrouwen, óók buiten de grandslams, sprak openlijk over haar ‘doorlekangst’ bij het dragen van witte kleding op Wimbledon, en verborg haar irritatie niet toen haar finale tegen Jessica Pegula, vorig jaar in Madrid, een uur later begon omdat de halve finale bij de mannen op dezelfde baan moest worden afgewerkt. Proftennissters verdienen meer respect, zei ze.

Hoewel de hoge verwachtingen zaterdag niet werden ingelost, zal Jabeur in Tunesië vast weer een heldenontvangst krijgen. Want het mooie van haar landgenoten, zei ze na haar halve finale tegen Aryna Sabalenka, „is dat ze altijd zeggen dat ze van me houden, of ik nou win of verlies”. Dat klonk als muziek in haar oren, zei ze lachend.