N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Rebus Deze zomer maakt Kwennie Cheng wekelijks een rebus voor nrc.nl en de Achterpagina.
Elke rebus is de eerste zin van een bekend boek uit de Nederlandse literatuur. De volledige zin verschijnt onderaan deze pagina als je de juiste woorden op de streepjes invult.
„En degene die je niet vertrouwt, moet je géén centjes geven.”
„Oké.”
Het duurde even voor deze concensus zaterdag werd bereikt in De verraders (RTL). De verwarring was al begonnen bij het onbijt, toen spelleider Tijl Beckand de deelnemers zakjes met zilverlingen had toegeworpen. Hun zilveren munten moesten ze verdelen over tien spaarpotten, op elke spaarpot stond de naam van een deelnemer. Dat verdelen mochten ze doen „naar eigen inzicht”, meldde Beckand. „Het devies is: wie… vertrouw je… voor… geen… cént?”
Tien monden zakten open voor wat waarderende ah’s en oh’s, maar tegen de tijd dat ze weer waren gesloten had lang niet iedereen begrepen wat de woordgrap nu concreet betekende. Aan Beckand kon geen uitsluitsel worden gevraagd; die was alweer in een rechte lijn de ontbijtzaal uitgelopen om zijn levenskeuzes te overdenken. Zijn vertrek liet ruimte voor twee theorieën. „‘Ik vertrouw je voor geen cent’: dan gooi je dus centen in de spaarpot van degene die je voor geen cent vertrouwt”, zei influencer Julia Heetman. De oudste zoon van Frans Bauer was er ook en dacht juist dat het andersom zat. Dit alles tot grote consternatie van model Kim Feenstra, die tot het beslissende moment bleef twijfelen hoe ze haar zilverlingen moest verdelen. Ze nam uiteindelijk het advies over van Christiaan Bauer: wél muntjes voor degene die je vertrouwt, géén centjes voor degene die je niet vertrouwt.
Vertrouwen is heel belangrijk in De verraders. Vertrouwen, en cryptische instructies begrijpen. De spelers moeten missies volbrengen om ‘zilverstaven’ te verdienen, maar onder hen zijn drie verraders die de buit niet willen delen. Dat geheime gezelschap komt ’s nachts bij elkaar om een van de andere BN’ers om te leggen – het is een vrij lugubere bedoening.
Zaterdag werd intrige op intrige gestapeld, want verrader Veenstra voelde zich verraden door medeverrader Joost Dowib. Die had haar namelijk helemaal geen muntjes gegeven en durfde later, toen Feenstra haar geduld verloor, te beweren dat ze wel erg „in haar emotie” zat. Tegen die tijd waren bij Heetman de gemoederen al een keer hoog genoeg opgelopen om te roepen: „Vermoord me maar, ik heb er geen zin meer in.” „Ik denk dat ik het allemaal een beetje te persoonlijk neem”, zuchtte ze daarna. „En dat het toch een spel is.”
Onvoorzichtig
Soms vrees ik dat BN’ers de grens tussen feit en fictie uit het oog verliezen. Niet gek, gezien hoe onvoorzichtig we met ze omgaan. Kijk alleen al naar de programma’s van afgelopen weekend: we stoken ze tegen elkaar op in De verraders, maken ze een avond tot musicalster in Stars on stage (RTL), proberen ze dichter bij God te brengen in Bijbelen met de sterren (EO) – zondagavond had Renze Klamer in het voorstukje van Renze op zondag (RTL) zelfs nog het feloranje pakje aan dat BN’ers moeten dragen als ze meedoen aan Hunted VIPS (AvroTros), een spel waarin ze worden opgejaagd door een opsporingsteam. In het reclameblok wisselde Klamer nog even vlug van kostuum. Zo kon hij in iets serieuzer ogende kleren bespreken hoe een groep burgers zelf had besloten ‘grenscontroles’ te houden in Ter Apel (wat een eufemistische manier is om te zeggen dat ze joegen op asielzoekers).
Daarna was het tijd om de vragen door te nemen die sinds de val van het kabinet de talkshowtafels beheersen. Zou de VVD nog eens met de PVV in zee willen gaan? En hoe lang zou er nog worden gesteggeld over ministersposten? Wie gunt wie nog wat; wie kun je nog vertrouwen? Wanneer weer uitgebreid al die kansen en mogelijkheden worden doorgenomen, klinkt het al gauw alsof het niet om de politieke werkelijkheid gaat, maar om het zoveelste onderhoudende spelformat. Bondjes en verraad. Ook voor kijkers dreigt het onderscheid soms te vervagen.
Voor de tweede avond op rij heeft een groep burgers zich zondag aan de Duitse grens verzameld voor door hen zelf georganiseerde ‘grenscontroles’. Dat meldde RTV Noord zondagavond. Het gebeurde in het grensgebied tussen Ter Apel, waar het aanmeldcentrum voor asielzoekers staat, en het Duitse Rütenbrock. Zaterdag hielden enkele burgers in reflecterende jassen op diezelfde plek al eigenhandig auto’s staande, op zoek naar asielzoekers.
De groep kondigde aan dat zondagavond opnieuw te gaan doen. Daarom was er zowel veel Duitse als Nederlandse politie aanwezig en werden nieuwe ‘controles’ zondagavond voorkomen. Wel verschenen er opnieuw burgers met reflecterende jassen en lampen, wiens identificatie door de politie werd gecontroleerd, aldus RTV Noord. Voor zover bekend werd niemand gearresteerd.
De gemeente Westerwolde noemde de actie zaterdagavond al levensgevaarlijk. Demissionair minister van Justitie David van Weel zei zondag op X de frustratie om de asielinstroom te begrijpen. „Maar neem het recht niet in eigen hand. Laat politie en marechaussee hun werk doen. Houd je aan de wet”, riep de minister op.
Portugal heeft voor de tweede keer de Nations League gewonnen. De ploeg van bondscoach Roberto Martínez versloeg Spanje in München na strafschoppen. Het duel was na negentig minuten in 2-2 geëindigd, in de verlenging werd niet gescoord. De Spanjaard Álvaro Morata was de enige voetballer die miste vanaf elf meter.
Portugal won in 2019 ook de eerste editie van het landentoernooi dat werd geïntroduceerd als vervanging van oefeninterlands. Het won toen in de finale van Nederland met 1-0. De Portugezen hadden woensdag Duitsland uitgeschakeld in de halve finales. Spanje bereikte de finale door een spectaculaire zege (5-4) op Frankrijk.
De eerste kans was voor de Portugees João Neves die via de grond naast schoot. Aan de andere kant schoot Nico Williams net over. In de 21e minuut was het wel raak. Martín Zubimendi rondde een zelf opgezette aanval af. De begeerde middenvelder van Real Sociedad profiteerde van een misverstand tussen Neves en doelman Diogo Costa.
Vijf minuten later stond het alweer gelijk. Nuno Mendes, vrijgelaten door de Spaanse verdediging, schoot raak in de verre hoek achter de Spaanse doelman Unai Simón. Kort voor rust namen de Spanjaarden weer de leiding via Mikel Oyarzabal, die na een pass van Pedri vrij voor Costa afrondde.
Spanje, met de in Nederland geboren Dean Huijsen centraal achterin, leek het duel onder controle te hebben, maar Cristiano Ronaldo maakte na ruim een uur gelijk. De 40-jarige aanvaller schoot raak uit een door de Spaanse verdediger Robin Le Normand van richting veranderde voorzet van Nuno Mendes.
De Portugezen claimden een strafschop toen Nuno Mendes door Le Normand werd gestuit. De Spaanse sterspeler Lamine Yamal keerde na het eerste deel van de verlenging niet meer terug. De 23 jaar oudere Ronaldo was eerder al gewisseld. Zij zagen vanaf de kant hoe de Spaanse invaller Pedro Porro met een schot van ver doelman Costa bijna verraste. Het was vrijwel de enige kans omdat de fut er bij de meeste spelers na een lang seizoen wel uit was. In de strafschoppenserie miste Morata de vierde, waarna invaller Rúben Neves het duel besliste.