Belofte internationale scheepvaart: ‘in of rond’ 2050 klimaatneutraal

Scheepvaart Na dagenlange onderhandelingen slagen 175 landen er niet in om een hardere deadline af te spreken. China en Brazilië voelen daar niks voor.

Jacques Saade is het eerste door LNG (vloeibaar aardgas) aangedreven schip met een capaciteit van meer dan 23.000 containers aan boord. LNG is een aanzienlijke schonere brandstof dan de gangbare stookolie.
Jacques Saade is het eerste door LNG (vloeibaar aardgas) aangedreven schip met een capaciteit van meer dan 23.000 containers aan boord. LNG is een aanzienlijke schonere brandstof dan de gangbare stookolie. Foto Lex van Lieshout/ANP/Hollandse Hoogte

Niet ín, maar „rond 2050” moet de internationale scheepvaart klimaatneutraal zijn. Dat hebben de 175 lidstaten van de Internationale Maritieme Organisatie (IMO), de VN-organisatie voor de scheepvaart, vrijdag in Londen afgesproken.

Na dagen van onderhandelingen zijn de IMO-lidstaten er niet in geslaagd een hardere deadline af te spreken om de impact van de scheepvaart op het klimaat aan te pakken. De IMO stelt in een slotverklaring „rekening te houden met verschillende nationale omstandigheden”.

Flexibiliteit

De internationale scheepvaart, die circa 90 procent van de wereldhandel vervoert, zorgt voor ongeveer 3 procent van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen. Dat is vergelijkbaar met de wereldwijde luchtvaart.

Lees ook: Reders beloven veel, maar uitstoot groeit alleen maar

De Europese Unie en andere westerse landen pleiten al langer voor ambitieuzere klimaatdoelen voor de scheepvaart. Zij vinden dat het tijd wordt dat ook de scheepvaart zich committeert aan het klimaatakkoord van Parijs (2015).

Westerse landen willen dat de scheepvaart zich committeert aan het klimaatakkoord van Parijs

Ook armere eilandstaten, die heel concreet de gevolgen van het opwarmen van de aarde en het stijgen van de zeespiegel ondervinden, wilden hardere afspraken. China en Brazilië behoorden tot de tegenstanders van een harde deadline van 2050. China noemde de westerse klimaatambities „onrealistisch”. Brazilië stelde dat de voedselvoorziening in gevaar zou komen als strengere klimaateisen aan de scheepvaart zouden worden gesteld.

„Een scherpere formulering van de deadline was wenselijk geweest”, stelt Nick Lurkin van de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reders (KVNR) in een verklaring. De klimaatspecialist van de brancheorganisatie was deze week in Londen.

„Maar het is begrijpelijk dat waar nodig meer flexibiliteit wordt geboden om aan de netto-nul-doelstelling te kunnen voldoen”, aldus Lurkin. „Het belangrijkste was dat zo snel mogelijk een doelstelling voor netto nul uitstoot werd afgesproken.”

Met „netto” wordt bedoeld dat alle reductie van emissies binnen de maritieme keten moet plaatsvinden. Er mag geen compensatie zijn door maatregelen buiten de sector, zoals door het planten van bomen.

Maatregelen

De IMO-leden kwamen ook overeen dat de totale jaarlijkse uitstoot van broeikasgassen door de internationale scheepvaart in 2030 ten minste 20 procent lager moet zijn ten opzichte van 2008.

Klimaatorganisaties zijn teleurgesteld over de uitkomst van de IMO-top. „De overeengekomen ambities zijn veel lager dan wat nodig is om de opwarming van de aarde onder de 1,5 graad Celsius te houden”, zei John Maggs van klimaatorganisatie Clean Shipping Coalition vrijdag tegen persbureau Reuters.

De IMO heeft afgesproken om de komende anderhalf jaar maatregelen uit te werken om het afgesproken klimaatdoel te halen. Dat zou de lang verwachte CO2-heffing op scheepvaartbrandstof kunnen zijn, maar dat is nog onzeker.

Nederland is tevreden over het bereikte akkoord, meldt het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. „Dat het akkoord op breed draagvlak kan rekenen is van groot belang voor het vervolg. En dat er, naast de eerder gemaakte afspraken op EU-niveau, nu ook op mondiaal niveau afspraken zijn, is een belangrijk signaal aan alle partijen in de maritieme sector om te investeren in duurzame schepen, en in de productie en distributie van duurzame brandstoffen voor de zeevaart.”

De vergroening van de Nederlandse scheepvaart kreeg vorige week een grote financiële impuls. Van het Nationaal Groeifonds krijgt de maritieme sector in Nederland 100 miljoen euro – plus 110 miljoen voorwaardelijk – voor onder meer de inzet van duurzame schepen.