N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Top-10 Marion Pauw verdiepte zich in groepsdynamiek en schreef een nieuw boek met dat thema. Dit zijn haar tien favoriete thrillers.
Het idee voor haar nieuwe boek Tijgerlelie ontleende thrillerschrijver Marion Pauw (49) aan een mislukking. Vorig jaar kreeg ze een uitnodiging voor Expeditie Robinson, het avontuurlijke realityprogramma van RTL waarbij de kandidaten moeten overleven op een onbewoond tropisch eiland. Dat was al jaren haar favoriete televisieprogramma. Ze zei gretig ja en bereidde zich grondig voor.
Haar teleurstelling was groot toen ze na vier dagen als eerste van de 21 deelnemers werd weggestemd. Pauw: „Ik was verreweg de oudste deelnemer en lag niet zo lekker in de groep. Daar keek ik nogal van op. Ik ben toch een leuk, sociaal persoon. Waarom was ik opeens de buitenstaander?”
Weer thuis verdiepte ze zich in groepsdynamiek en pestgedrag. „Als schrijver ben je een soort alchemist. Van mindere ervaringen kun je altijd nog een boek maken.”
In Tijgerlelie passen vijf studenten, huisgenoten, in de winter twee maanden op een geïsoleerd hotel in de Pyreneeën. Op het laatste moment vraagt een van de studenten een vroegere schoolgenoot mee. Door de aanwezigheid van die jonge vrouw verandert de groepsdynamiek en ontstaat een giftige sfeer met grote gevolgen.
Ze had veel, zegt Pauw, aan Alles over pesten, een boek van socioloog en pedagoog Mieke van Stigt. „Bij grote spanning in een groep zie je vaak dat degene die net iets afwijkt van de norm uitgroeit tot pispaal. Met pestgedrag kanaliseert de spanning zich en voelt de rest van de groep zich beter.”
Pauw schrijft duistere, gedurfde verhalen, die opvallen door hun goede stijl en humor. Met Daglicht (2009) en Vogeleiland (2022) won ze de Gouden Strop, de prijs voor de beste Nederlandstalige spannende roman.
Op verzoek wijst Pauw haar tien favoriete thrillers aan. Het liefst, zegt ze, leest ze romans waarin min of meer normale personages tot iets extreems worden gedreven. Vaak zijn dat boeken van vrouwelijke auteurs.
10 Lydia Syson: Meneer Peacocks paradijs
Uitgeverij Mozaïek, 384 blz. In het Engels verschenen in 2018
„Dit briljante boek vond ik al snuffelend in een boekwinkel. Omdat ik Pauw heet wilde ik weten wie mister Peacock was.
„Mr Peacock’s Possessions is een historische roman over een gezin dat eind achttiende eeuw verhuist naar een klein onbewoond vulkanisch eiland bij Nieuw-Zeeland. Twee jaar lang is de familie bezig om van het eiland een paradijs te maken. Tot er een boot met zes mannen bij het eiland afmeert en het zoontje van meneer Peacock verdwijnt.
„Ik houd van boeken met een originele setting, die je meenemen naar een plek waar je nooit eerder bent geweest.”
9 Emily Ruskovich: Idaho
Atlas Contact, 400 blz. In het Engels verschenen in 2017
„In een Amerikaanse boekwinkel raakte ik geïntrigeerd door het omslag van dit boek. Ik ben heel gevoelig voor covers. Het eerste ontwerp voor mijn boek Tijgerlelie was heel middle of the road, met een foto van een smachtende, wegkijkende vrouw. ‘Hallo’, zei ik tegen mijn uitgever, ‘ik schrijf toch geen gemiddelde thrillers.’ Tegen het voorstel voor een zwart omslag met op de sneden tijgerprint zei ik volmondig ja: een omslag dat eruit springt.
„Idaho blies me omver. Het gaat over een vrouw die een relatie krijgt met een dementerende man met twee dochters. De ene dochter is door zijn ex-echtgenote vermoord, de andere is vermist. De vrouw vraagt zich af wat er is gebeurd. Een formidabele roman met de kenmerken van een thriller, of andersom.”
8 Emma Donoghue: Kamer
Atlas Contact, 336 blz. In het Engels verschenen in 2010. Verfilmd in 2015: Room , met o.a. Brie Larson
„Een moeder is met haar zoontje opgesloten in een kamer. Voor dat jongetje is die kamer de wereld, hij is nog nooit daarbuiten geweest.
„Dit boek werd genomineerd voor de Booker Prize, de invloedrijke Britse romanprijs, maar het had net zo goed als een thriller aangeboden kunnen worden. De grens tussen literatuur en thrillers is wat mij betreft diffuus. Al heeft de Nederlandse literatuuropvatting nog altijd iets calvinistisch. Zo van: bij literatuur moet je als lezer hard werken en iedere zin moet complex zijn. Terwijl ik denk: schrijf een goed verhaal en schrijf het verhaal goed. Dat zijn voor mij de regels. Aan mooischrijverij zonder dramatische vraag en zonder plot, heb ik een hekel. Net als een gewone roman moet een thriller diepgang hebben en meerdimensionale karakters.”
7 Lex Noteboom: De man met de duizend gezichten
A.W. Bruna, 448 blz. Eerste druk: 2023
„Dit debuut is een perfecte kruising tussen wat mannen graag lezen en wat vrouwen van een boek verwachten. Generaliserend: mannen houden van onrealistische helden. Altijd geil, nooit bang, slimmer dan iedereen, internationale spionagecomplotten oplossend. Vrouwen lezen liever over iemand waar ze zich in herkennen. Die ook bang zijn, zwakheden hebben, misschien verliefd worden op foute mannen.”
„De man met de duizend gezichten gaat over Michelle, getrouwd met de tweelingbroer van de president van een fictief land, Kazichië. Als de president wordt vermoord moet de man van Michelle hem opvolgen. Daarom kan zij met haar gezin niet meer terug naar Nederland. Een waanzinnig goed geschreven boek met grote, internationale verwikkelingen, en een mooi kleiner verhaal erdoorheen.”
6 Terry Hayes: Ik ben Pelgrim
A.W. Bruna, 736 blz. In het Engels verschenen in 2014
„Een spionagethriller met een nietsontziende terrorist – precies het soort boek waar ik een hekel aan dacht te hebben. Mijn zwager, een betrouwbaar kompas, beval het me aan. In de wachtruimte op Schiphol begon ik aan deze dikke pil, en voordat ik in Australië aankwam had ik het uit. Zó spannend en zó meeslepend. Echt een prestatie. Dat besefte ik weer toen ik onlangs in de jury zat van de Vrij Nederland-Thriller van het Jaar-verkiezing. Bij de genomineerden zaten ook een paar spionageboeken waar ik steeds na honderd bladzijden het spoor bijster raakte. Als mij dat als geoefende lezer al overkomt…
„Toen ik ook nog zag dat maar twee van de negen genomineerde boeken door vrouwen waren geschreven ben ik uit de jury gestapt. Waarom? Het ruikt daar naar seksisme, vind ik.”
5 Esther Verhoef: Façade
Prometheus, 368 blz. Eerste druk 2019
„Een van de vele thrillerclichés is: vrouw valt voor foute man en dan gaat het mis. Zo begint Façade ook. Eerst dacht ik: daar gaan we weer. Maar de plot van dit boek zag ik totaal niet aankomen, heel verrassend. De decors zijn bij Esther Verhoef altijd zo goed. Een scène op een verlaten parkeerplaats voelt echt verlaten. Bij matige auteurs ben ik al gauw aan het kijken waarom iets niet werkt. Goede auteurs sleuren me mee. Dan zoek ik later wel uit hoe ze dat voor elkaar kregen.
„Alle boeken van Verhoef zitten goed in elkaar. Dat Façade er voor mij bovenuit steekt, komt door de actiescènes. Die worden snel lullig, piefpafpoefscènes waarbij je je aandacht verliest. Verhoef is een vakvrouw, zij doet dat heel beeldend.”
4 Sarah Pinborough: Wat jij niet ziet
The House of Books, 416 blz. In het Engels verschenen in 2017. Als serie Behind her Eyes op Netflix, 2021
„Ik loop warm voor boeken met een totaal nieuw soort plot. Zoals Behind Her Eyes. Een boek met een paranormale twist, over een vrouw die met een zelfhypnosetechniek buiten haar lichaam kan treden. Een gegeven waarvan je misschien denkt: het zal wel, waarom zou ik dat moeten lezen? Maar Pinborough heeft het echt briljant uitgewerkt.
„De Netflix-serie van het boek was flut. Ja, ik heb ook tv-scenario’s geschreven. Voor de verfilming van dit boek had ik gewaarschuwd. Het gaat de hele tijd over de innerlijke beleving van de hoofdpersoon. Heel lastig om dat in beeld te vertalen. Mijn nieuwe boek Tijgerlelie is wel goed verfilmbaar. Het heeft een fotogenieke setting – een ingesneeuwd hotel – en de groepsdynamiek van de bewoners kan je goed en herkenbaar laten zien.”
3 Gillian Flynn: Verloren vrouw
Boekerij, 448 blz. In het Engels verschenen in 2012. Verfilmd in 2014: Gone Girl , met o.a. Ben Affleck
„Ik ben in Tasmanië geboren, tot mijn zesde sprak ik geen Nederlands. Ik lees Engelstalige thrillers altijd in het Engels. En ik volg goed de bestsellerlijst van The New York Times en de nominaties voor de Booker Prize. Dat ik Gillian Flynn ging lezen kwam door een aanbeveling van Herman Koch.
„Gone Girl is als een roman, maar dan wurgend spannend. Amy ontdekt dat haar man Nick een ander heeft. Van een cool girl die beantwoordde aan het ideaalbeeld van de leuke vriendin, een stoere one-of-the-boysgirl met wie je een biertje kon drinken, verandert ze in een gone girl: ze verdwijnt en neemt wraak. Er was een discussie: is Amy een feministische heldin of een psycho bitch? Ik denk een combinatie van beide. Ik herkende me in elk geval in de wraakgevoelens van Amy.”
2 Alice Sebold: De wijde hemel
Cargo, 352 blz. In het Engels verschenen in 2002. in 2009 Verfilmd: The Lovely Bones , met o.a. Mark Wahlberg
„Op de prachtige titel, The Lovely Bones, sloeg ik erg aan. Dit boek is razend spannend en tegelijk een literair juweeltje. Het gaat over een 14-jarig meisje dat verkracht en vermoord wordt. De eerste scène bezorgde me kippenvel. Daarin ontmoet het meisje haar moordenaar. Die vraagt: is het wel veilig voor jou om hier in je eentje over de heide rond te lopen? Dit boek gaat over vertrouwen: wie vertrouw je wel, wie niet, en waarom.
„In het vliegtuig zag ik ooit een vrouw die een vakantiethriller van Suzanne Vermeer uitlas en binnen vijftien seconden aan een nieuw boek van haar begon. Ik hoop dat wie Tijgerlelie uitleest, iets heeft om over na te denken. Wat voor momenten heb ik zelf meegemaakt in groepen? Werd ik buitengesloten of was ik een leider?”
1 S.J. Watson: Voordat ik ga slapen
AmboAnthos, 336 blz. In het Engels verschenen in 2011. Verfilmd in 2014: Before I go to Sleep , met o.a. Nicole Kidman en Colin Firth
„Bij thrillers mis ik regelmatig het vakmanschap. Veel auteurs zouden kritischer op hun eigen werk mogen zijn. En waarom geven uitgevers zoveel broddelwerk uit? In tijden van papierschaarste lijkt me dat een slechte zaak. Ze bezorgen thrillers een slechte reputatie.
„Before I Go to Sleep tilt het genre naar een hoger niveau. Een bijzonder origineel en vervreemdend boek. Het is het dagboek van een vrouw die aan het einde van elke dag haar geheugen verliest. Als ze wakker wordt moet ze steeds opnieuw ontdekken wie ze is en waar ze is. In het dagboek geeft ze zichzelf aanwijzingen. Omdat ze de man die beweert haar echtgenoot te zijn niet helemaal vertrouwt, houdt ze het dagboek voor hem verborgen.
„Zo’n oorspronkelijk, goed uitgewerkt gegeven inspireert me. En ik heb ook baat bij zo’n geweldig boek dat het genre een goede naam bezorgt.”