DSM lijdt onder prijzenslag op vitaminemarkt

DSM-Firmenich heeft woensdagochtend zijn aandeelhouders geïnformeerd dat het met de verkoop van vitamines zo slecht gaat, dat de brutowinst (EBITDA) dit jaar waarschijnlijk fors lager uitvalt. Waar de voedingsingrediëntengigant in 2022 nog een brutowinst boekte van 2,3 miljard euro, rekent de directie nu op nog ‘maar’ 1,8 tot 1,9 miljard. Dat is bijna 20 procent minder.

Bij de publicatie van de resultaten over het eerste kwartaal, twee maanden geleden, werd al duidelijk dat het niet lekker liep bij de divisie. Maar waar het bedrijf toen nog hoopte op een omslag in het tweede kwartaal, is inmiddels duidelijk dat die hoop ijdel was, meldt het concern. DSM-Firmenich (28.000 werknemers, 10 miljard euro omzet in 2022) houdt er rekening mee dat ook gedurende de rest van het jaar geen „materiële verbetering” meer volgt. Het bedrijf kondigde direct ingrepen aan om de problemen te bestrijden.

De Chinese vraag herstelt zich minder snel dan verwacht na corona

Het winstalarm zet de schijnwerpers op de chaos op een voor veel mensen onbekende maar niettemin belangrijke markt: die van vitamines en andere voedingssupplementen. DSM-Firmenich produceert die op grote schaal, voor zowel mens als dier. Vitamines zijn goed voor zo’n 15 procent van de omzet van het bedrijf. De afgelopen jaren groeide de vraag gestaag, omdat steeds meer consumenten bezig zijn met hun gezondheid en boeren wereldwijd zoeken naar efficiënte en betaalbare manieren om hun groeiende veestapels te voeden. Het is een internationale markt waar jaarlijks vele miljarden in omgaan.

China grote afnemer

Maar sinds een aantal maanden zit de klad erin. Tijdens de coronacrisis werd de vraag al wat wispelturiger, zegt industrievolger Fernand de Boer van de Belgische zakenbank en vermogensbeheerder Degroof Petercam, maar de Chinese economie komt dit jaar veel minder snel uit zijn ‘coronalockdown’ dan verwacht en dat drukt de vraag sterk. „China is de grootste afnemer van vitamines voor dieren”, aldus De Boer.

Vitamineproducenten zaten vervolgens met overtollige voorraden, die ze niet oneindig op de plank konden laten liggen: vitamines bederven. En dus besloten verschillende producenten hun voorraden dan toch maar op de markt te brengen. Concurrent BASF uit Duitsland deed dat. Chinese producenten die hun waar in eigen land niet kwijt konden deden dat. En ook DSM-Firmenich zag geen andere keus.

Maar dat leidde wel tot een prijsimplosie: de kloof tussen vraag en aanbod werd zo nog groter. De prijs van vitamine A is in het bijzonder ingestort. Eind vorig jaar kostte een kilo bijvoorbeeld nog zo’n 70 dollar, zegt de Boer, inmiddels is dat nog maar 20 euro. En juist in vitamine A is DSM-Firmenich een grote speler. „Dat hakt er natuurlijk in.”

Net na de fusie

Pijnlijk voor DSM-Firmenich is ook dat het een winstwaarschuwing afgeeft kort na de afronding van de fusie tussen voormalig staatsmijnenbedrijf DSM en de Zwitserse geur- en smaakstoffenfabrikant Firmenich. De problemen bij de vitaminetak staan volgens De Boer los van die fusie, maar de top van DSM-Firmenich kondigde voorafgaand aan de samensmelting wel aan dat die juist zou leiden tot meer inkomsten, vooral op het gebied van voeding. De top hield zelf rekening met een half miljard euro aan extra inkomsten.

Lees ook: Chemiebedrijf DSM fuseert met Zwitsers Firmenich

De fusie, die ruim een jaar geleden werd aangekondigd, werd dit voorjaar formeel voltooid, nadat de mededingingsinstanties hun goedkeuring hadden gegeven. Met de fusie werd DSM formeel een Zwitsers bedrijf, hoewel de Nederlandse invloed nog altijd groot is. Veel beleggers waren positief over die stap, maar veel profijt hebben ze er tegelijk nog niet van gehad. Sinds de aankondiging is het aandeel bijna gehalveerd in waarde. Donderdag heeft in Bazel de eerste jaarlijkse aandeelhoudersvergadering plaats van het fusiebedrijf.

Op de beurs schoot de koers van het aandeel woensdag de lucht in, met 5 procent. Dat lijkt vooral te maken te hebben met de ingrepen die de top heeft aangekondigd om de situatie onder controle te krijgen. DSM-Firmenich gaat onder andere een vitaminefabriek in China verkopen en twee fabrieken in Zwitserland die al eerder stilgelegd waren, langer dichthouden. Het concern wil vitamine-verkoop nu ook een volledig aparte „unit” maken binnen het bedrijf, waardoor die enigszins geïsoleerd wordt en de groepsresultaten minder beïnvloed moeten worden door volatiliteit op de vitaminemarkten.

De Boer: „Vitamines blijven een groeimarkt, maar dit moest er gewoon even uit. Dat is de boodschap die DSM aan beleggers hiermee afgeeft. En die boodschap wordt positief ontvangen, zie je. Ze kunnen nu weer vooruitkijken. Dit is de bodem.”