N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Smibologie is de leer van vrije geesten uit de Smib (ook wel bekend als de Bijlmer). Deze week laat Prof. Soortkill zijn licht schijnen op: lacken.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/wp-content/blogs.dir/114/files/2022/09/soortkill202202700-artikel.png)
Terwijl ik na een intensieve work-out zat te wachten op een Surinaamse vegan meal afgelopen woensdag, stonden er twee jonge buurtbewoners naast me die in gesprek waren met de kok die mijn chaps bereidde. Surinaams en vegan kunnen nowadays ook hand-in-hand ja, en mocht je geïnteresseerd zijn, google Yemaya’s Vegan Corner.
Die convo ging over de Surinaamse gemeenschap, onze tekortkomingen en onze kwaliteiten, en wat er moet gebeuren willen we als gemeenschap leven naar onze potentie. Een topic die een van de buurtbewoners in het gesprek wierp was hoe hij vanuit z’n ouders weinig tot niets over de cultuur meekreeg, en dat zij net als veel Surinaamse ouders lacking waren in het overbrengen van culturele normen, waarden en gebruiken. Blij om te horen dat dit gesprek zo in het openbaar werd gevoerd, merkte ik dat de kok op dat moment grip verloor over de conversatie. „Je ouders wat?”, vroeg hij meerdere malen. Hoewel de jeugdigheid nog van de kok z’n gezicht af te lezen viel, was dit een typisch geval van een generatiekloof.
Lacken [ww.] le’kk’e 1. nalatig zijn 2. Tekortkomen in de breedste zin van het woord, bijv: als ik je in die model zet kan je niet lacken, pa. Wees spits / ey die guy is lacking, hem ga ik niet meer op job zetten / mij ga je niet snel zien lacken. Ik ben spits net Dennis Bergkamp
Dat het Engels en het Nederlands door elkaar wordt gesproken door velen is niets nieuws. Maar het vervormen van buitenlandse termen tot eigenzinnige werkwoorden in combinatie met eigen grammaticale wetgeving is wel iets nieuws, en wat anno nu nieuw is, is bijna altijd Smibanese, helemaal als het komt van een jong persoon uit de Randstad. ‘Lacken’ is in dezen een goed voorbeeld. Het lijkt mij dat je dit woord niet voor het eerst hoort, en in dat opzicht is er weinig tot geen verschil met de gangbare schrijfwijze en het gebruik. Maar in dezen zie je toch hoe een minuscule grammaticale wending je op een dwaalspoor kan brengen als je het Smibanese niet tavt.
Lacken is nalatig zijn, en als iemand nalatig is, in welk opzicht dan ook, is iemand aan het lacken. Net als lopen kan je ook lacken. En hoe we het verder vervoegen? Ik lack, hij of zij lackt, wij lacken. Wat er in dezen eigenlijk gebeurt is dat we Nederlandse grammatica toepassen op het Engels. Dit staat symbool voor het Smibanese als taal, want in het Smibanese vissen we uit alle vijvers, en laten al die visjes gezellig samenzweren in onze Smibanese oceaan.
