N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2023/06/web-2106buixi.jpg)
De Amerikaanse president Joe Biden heeft zijn Chinese evenknie Xi Jinping een „dictator” genoemd. Biden deed dat woensdagochtend bij een inzamelingsactie voor donateurs, melden verschillende Amerikaanse media. Hij stelde op de bijeenkomst dat Xi Jinping „erg overstuur raakte” toen de Amerikanen in februari een Chinese spionageballon uit de lucht schoten, „omdat hij niet wist dat het daar was”. Dat Xi daarvan niet op de hoogte was, is volgens Biden „een grote schande voor dictators”.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data101980255-0e029f.jpg)
De uitspraak komt op een saillant moment: met het bezoek van Antony Blinken aan Beijing was er maandag voor het eerst in vijf jaar weer een Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken in China om Xi te ontmoeten. Daarmee leek Blinken de spanningen tussen beide grootmachten te temperen, die flink waren opgelopen na het incident met de ballon, waarvan China altijd heeft volgehouden dat het een weerballon betrof.
Blinken zei maandag nog dat het „hoofdstuk” over de kwestie afgesloten moest worden. President Biden blies de diplomatieke kwestie woensdag desondanks weer nieuw leven in. Ook stelde de Amerikaanse president dat China „echte economische problemen heeft”. Welke bedoelingen Biden heeft met de harde kritiek aan het adres van Xi, is onduidelijk. Xi Jinping heeft nog niet publiekelijk gereageerd op de woorden van Biden.
‘Open gesprekken’
Hoewel er maandag in het onderhoud tussen Blinken en Xi geen concrete afspraken of doorbraak werd geforceerd op de kwesties waarover beide landen in de clinch liggen, sloeg de Chinese president een soms verzoenende toon aan. Zo hoopte hij dat Blinken „meer positieve bijdragen” zou leveren aan de „stabilisatie van de Chinees-Amerikaanse betrekkingen”. Daarnaast sprak Xi over „open en eerlijke” gesprekken met de Amerikaanse delegatie.
Blinken sprak op zijn beurt van een „constructieve” conversatie. Naast de spionageballon stonden er ook enkele geopolitieke kwesties op de agenda, zoals de oorlog in Oekraïne en de situatie in Taiwan. Beijing ziet het gebied op en rond Taiwan als Chinees grondgebied – een voor de VS onacceptabel standpunt. China vindt dat de Verenigde Staten de onafhankelijkheidsambities van Taiwan bevorderen. Blinken zei maandag echter dat de Verenigde Staten autonomie voor Taiwan niet steunen.
