Terugkeer van Sidney Smeets (D66) hangt boven de coalitie: als Smeets weer de Kamer ingaat, verliest coalitie een zetel

Tweede Kamer Door het vertrek van twee D66-Kamerleden komt voormalig Kamerlid Sidney Smeets weer in aanmerking voor een zetel. Dat zal in elk geval niet bij de D66-fractie zijn.

Sidney Smeets, als Kamerlid in 2021.
Sidney Smeets, als Kamerlid in 2021. Foto ROBIN UTRECHT/APN

De coalitie kan in de Tweede Kamer voorlopig slechts rekenen op een minimale meerderheid van 76 zetels, en mogelijk blijft het bij dat aantal. Twee D66’ers hebben de Tweede Kamer verlaten, en voormalig Kamerlid Sidney Smeets heeft recht op een van de vrijgekomen zetels. Als hij terugkeert, dan zeker niet als lid van de D66-fractie, zegt hij tegen NRC. Daarmee komen de regeringspartijen VVD, D66, CDA en ChristenUnie uit op 76 zetels, tegen 77 nu.

„Ik heb al maanden geleden aangegeven dat als ik terugkom, dat niet voor D66 is”, zegt hij. Smeets, strafadvocaat uit Amsterdam en geen lid meer van D66, zegt nog geen beslissing te hebben genomen over zijn rentree in de Tweede Kamer. Daarvoor heeft hij een wettelijke bedenktijd van 28 dagen.

In de afgelopen dagen vertrokken twee Kamerleden van D66. Paul van Meenen nam dinsdag afscheid – hij wordt fractievoorzitter in de Eerste Kamer. Hij werd woensdag opgevolgd door Sjoerd Warmerdam.

Vorige week vertrok Marijke van Beukering om burgemeester van Nieuwegein te worden. De eerste kandidaat die in aanmerking komt om haar op te volgen is Smeets, nummer 18 op de kieslijst.

76 zetels kan lastig zijn bij hoofdelijke stemmingen

De coalitie kan hierdoor in de Tweede Kamer voorlopig slechts rekenen op een minimale meerderheid van 76 zetels. De krappe meerderheid is bijvoorbeeld relevant bij hoofdelijke stemmingen. Als de coalitiepartijen daarbij incompleet zijn – door bijvoorbeeld ziekte of vertraging met de trein – kan de oppositie daar politieke winst uit halen.

Een terugkeer van Smeets zou niet onomstreden zijn, omdat hij zich in april 2021 gedwongen zag de Kamer te verlaten na beschuldigingen van seksueel overschrijdend gedrag. Hij deed dat uit eigen beweging, maar wel na een indringend gesprek met partijleider Sigrid Kaag en toenmalig fractievoorzitter Rob Jetten.

Een aantal jonge mannen had via Twitter laten weten dat zij seksueel getinte berichten van Smeets hadden gekregen in de tijd voor zijn Kamerlidmaatschap. Sommigen zeggen op dat moment minderjarig te zijn geweest. Smeets had verzocht om een onderzoek naar de beschuldigingen te laten instellen, omdat hij deze onterecht vond. Hoewel Kaag had aangekondigd een intern onderzoek te laten doen, zag de partij daar toch vanaf.

Een woordvoerder van fractievoorzitter Jan Paternotte laat weten dat Smeets inderdaad niet welkom is in de fractie, mocht hij zijn Kamerzetel weer innemen.

„Doorzichtige spin”, noemt Smeets dat. „Het was mijn keuze om niet terug in de fractie te komen en niet die van D66. Eerst een onderzoek beloven en het dan niet doen.”

D66 is vaker in verlegenheid gekomen door integriteitskwesties. Na de affaire rond partijadviseur Frans van Drimmelen heeft de partijleiding beterschap beloofd bij het afwikkelen van gevoelige kwesties.