N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Sociale media Süeda Isik volgt de socials, op zoek naar memes die iets vertellen over de tijd waarin we leven. Deze keer: Snapchats belofte van vergetelheid trekt extreme berichten aan, maar maakt van de app ook een biechthokje.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data101237070-cb178b.jpg)
Starend in de oneindige verte vanaf de Portugese Boca do Inferno-klif aan de Atlantische Oceaan begon ik te peinzen over de vraag die een man mij enkele uren geleden stelde: „heb je snap?”. Of ik een Snapchat-profiel had waarop ik met de potentiële date verder zou willen praten. Ik wist meteen waar ik aan toe was. Oppervlakkige vleesromantiek. Ondeugendheid zit in het dna van Snapchat, het socialemediaplatform dat in 2011 is ontwikkeld door drie studenten aan de Amerikaanse Stanford Universiteit voor het delen van foto’s en video’s die verdwijnen binnen enkele seconden nadat ze zijn geopend. Mensen delen er momentopnames met elkaar die ze het liefst zien vervliegen zoals onzinnige beelden van verveling, beschonken stunts, naaktbeelden, maar ook bedreigingen en (seksuele) intimidatie.
Snapchats illusie van vergetelheid maakt dat het platform bevrijdend werkt voor mensen die niet willen dat hun online uitingen hen later in het leven gaan achtervolgen. Terwijl de beelden met bijna elke smartphone opgeslagen kunnen worden door er een screenshot van te maken. De ontvanger krijgt daar dan wel een bericht van, maar er bestaan ondertussen ook apps die snaps (Snapchat-beelden) voor je opslaan zonder dat iemand het te weten komt. 2,5 miljoen Nederlanders gebruiken het platform dagelijks, volgens onderzoeksbureau Newcom. Het is na WhatsApp de socialemedia-app die dagelijks het meest wordt gebruikt door zowel tieners als twintigers.
Puppyfilter
Met de introductie van selfie-filters en ‘stories’ die na 24 uur verdwijnen, heeft Snapchat het socialemedialandschap voorgoed veranderd. Het puppyfilter dat hondenoortjes, een snoet en een vunzig uitgestoken tong op gezichten tovert, kan beschouwd worden als digitaal cultureel erfgoed. Erfgoed dat gretig wordt gekopieerd door een app als TikTok. En de story-functie is ondertussen door de grote spelers Facebook, Instagram, YouTube en Twitter nageaapt.
Maar Snapchat staat door zijn verdwijnende berichten vooral bekend om zijn vluchtigheid, en daarmee samenhangend: ontremming. Afgelopen week werd dat extra zichtbaar na het nieuws over verschillende scholen die besloten hun deuren te sluiten naar aanleiding van berichten op de app waarin werd gedreigd met een schietpartij. De politie houdt rekening met kopieergedrag. Deze bedreigingen passen goed tussen alle andere bedenkelijke uitspattingen op Snapchat. Zondag dook een filmpje op van het fatale gevecht op het Amsterdamse festival Solid Grooves waarbij een 21-jarige man uit Diemen werd doodgestoken. Te zien is dat een man een steekwapen in zijn hand heeft bij een vechtpartij tussen twee groepen.
De meeste jongeren gebruiken Snapchat als onschuldige plek om vriendschappen te onderhouden, maar ook als een biechthokje waar je je gedurfder dan in andere chatapps kan uiten. Tot je er uitgroeit. Het platform is vooral populair onder tieners. Ze gebruiken het als een alternatieve berichtenapp, wisselen er oneindig veel foto’s uit. Daardoor laten twintigers die op zoek zijn naar wat meer inhoud en wat minder vluchtig drama Snapchat achter zich.
