N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Ongevallen Uit een intern chatkanaal van flitsbezorgdienst Getir blijkt dat vorig jaar 161 verkeersongevallen met bezorgers plaatsvonden. Bij 25 ongelukken moest een ambulance worden gebeld.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data100950482-e48e4b.jpg)
Een op de negen bezorgers van flitsbezorgdienst Getir is vorig jaar tijdens hun werk bij een verkeersongeval betrokken geweest. Dat blijkt uit berichten op Getirs interne Slack-kanaal ‘#nl_physical_accidents’, die zijn ingezien door NRC. Leidinggevenden van Getir zijn verplicht om ongelukken van hun bezorgers in het kanaal te melden.
In 2022 vonden er onder de circa 1.500 bezorgers ten minste 161 verkeersongevallen plaats, waarbij slechts een handvol bezorgers meer dan één keer bij een ongeluk betrokken raakte. Minimaal vijfentwintig ongevallen waren zo ernstig dat er een ambulance moest worden gebeld. De helft van de ongelukken vond plaats in Amsterdam en Rotterdam.
Uit de beschrijvingen van de ongelukken in het chatkanaal blijkt dat het veelal gaat om botsingen van koeriers met auto’s of scooters, waarbij de fietsers er in verreweg de meeste gevallen met wat schrammen of blauwe plekken vanaf komen. In het ernstigste geval raakte een Getir-bezorger uit Tilburg bewusteloos nadat hij met zijn fiets op een stilstaande auto botste en zijn been brak.
Het is de eerste keer dat er cijfers naar buiten komen over ongelukken van flitsbezorgers, die op hun e-bikes in hoog tempo door de stad fietsen om boodschappen af te leveren. Het Turkse Getir, actief in veertien Nederlandse steden, is nadat het eind vorig jaar concurrent Gorillas inlijfde samen met het Duitse Flink de laatst overgebleven flitsbezorger in Nederland.
Of de bezorgers van Getir – die werken in loondienst en zijn verzekerd tegen ongelukken – bij meer of minder ongelukken betrokken zijn dan andere maaltijd- of flitsbezorgers is niet duidelijk. Gemeenten houden geen cijfers bij over ongelukken van fietskoeriers en de bedrijven, die de cijfers wel hebben, delen de informatie niet met de buitenwereld.
Bezorgers als wegwerpartikelen
Sinds de opkomst van flitsbezorgers als Gorillas, Flink en Getir na het begin van de coronapandemie klagen gemeenten en bewoners over overlast en problemen met verkeersveiligheid.
Daar komt bij dat de fietsen van flitsbezorgers niet altijd in even goede staat verkeren. Bezorgers van Gorillas klaagden vorig jaar tegenover NRC over slecht functionerende remmen en ontbrekende telefoonhouders, waardoor bezorgers met hun telefoon in de hand moeten fietsen.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data96489721-8e4ca2.jpg)
Ook een groep maaltijdbezorgers van Thuisbezorgd kwam vorig jaar in opstand tegen de werkomstandigheden. Zij stelden onder meer onder druk te worden gezet om bij slecht weer te moeten rijden, omdat het aantal bestellingen dan hoog is.
„We horen veel verhalen over kapotte fietsen en gebrekkige nazorg”, bevestigt het Amsterdamse gemeenteraadslid Elisabeth IJmker van GroenLinks, die zich onder meer bezighoudt met verkeer en vervoer. „We zien in deze sector dat bezorgers meer als middel dan als mens worden behandeld.” Ook Frank van Bennekom, vakbondsbestuurder van FNV Young & United, dat regelmatig acties organiseert voor betere arbeidsomstandigheden van flitsbezorgers, zegt „constant” aan te geven bij de bedrijven dat het materiaal niet voldoet. Volgens hem zijn de bezorgers „wegwerpartikelen, waarin niet geïnvesteerd hoeft te worden”.
Getir benadrukt in een reactie dat de bezorgers verplicht een helm moeten dragen, boven de achttien jaar moeten zijn en een cursus voor verkeersveiligheid van vijf uur ondergaan. „Wij zijn als tweejarig bedrijf daarin veel verder dan andere bedrijven die al jaren fiets- en scooterkoeriers in dienst hebben”, aldus een woordvoerder. Ook zegt Getir dat aan het begin van elke werkdag alle fietsen worden gecontroleerd door een leidinggevende.
„We bezorgen dagelijks vele duizenden bestellingen. Dat betekent dat wij veel in het verkeer zijn”, zegt de woordvoerder. „Wij zijn ons zeer bewust van de potentiële gevaren die daarmee gepaard gaan.”
