Een voetbalwedstrijd in El Salvador is zaterdagavond rampzalig afgelopen. Bij een stormloop in het stadion zijn minstens twaalf mensen om het leven gekomen. Tientallen voetbalfans moesten in het ziekenhuis aan hun verwondingen geholpen worden, twee van hen verkeren nog in kritieke toestand.
De ramp vond plaats in het Cuscatlán-stadion, in de hoofdstad San Salvador, waar een kwartfinalewedstrijd tussen competitieclubs Alianza FC en Club Deportivo FAS op het programma stond. Het ging mis toen voetbalfans, na het sluiten van de toegangspoorten, toch het al overvolle stadion probeerden binnen te komen. „De mensen die buiten stonden wilden naar binnen dringen, ze vielen over ons heen”, vertelde een toeschouwer aan de lokale krant La Prensa Gráfica.
De wedstrijd werd na 16 minuten stilgelegd, zodat hulpdiensten het stadion konden betreden. Volgens de lokale autoriteiten zijn er aanwijzingen dat er nepkaartjes in omloop waren.
Nayib Bukele, de president van het Midden-Amerikaanse land, heeft aangekondigd dat de politie „grondig onderzoek” zal doen naar de gebeurtenissen in het stadion. „Teams, managers, medewerkers in het stadion, de voetbalfederatie. Wie de schuldigen ook zijn, ze zullen niet ongestraft blijven.”
Stadionramp Java
Het is niet de eerste keer dat mensen door verdrukking om het leven komen in voetbalstadions. In oktober vorig jaar vond een zeer grote stadionramp plaats op Java. Bij rellen na afloop van een competitiewedstrijd kwamen toen 129 mensen in het gedrang om het leven.
Het was een week van herdenking en protest. Herdenking van de aanslagen in Israël op 7 oktober 2023, waarbij meer dan duizend mensen zijn vermoord. Protest vanwege de duizenden burgerslachtoffers in Gaza als gevolg van de oorlog tussen Israël en Hamas. Het zorgde voor een bitter politiek debat over demonstratierecht, antisemitisme, de steun aan Israël en de vlam sloeg in de pan na een serie X-berichten van PVV-leider Geert Wilders. In deze Haagse zaken bespreken we met de Haagse redacteuren Petra de Koning en Georgia Oost de gespannen verhoudingen in de Nederlandse politiek wanneer het gaat over Israël. Waarom krijgt het politieke debat altijd een extra lading wanneer het over Israël of de Palestijnse gebieden gaat? Waar komt de politieke gevoeligheid vandaan? En hoe beïnvloedt het conflict in het Midden-Oosten de Nederlandse politiek?
Politici kunnen het niet laten om aan de btw te morrelen. Ook dit kabinet wil weer een aantal lage tarieven afschaffen: op boeken, kunst en sport bijvoorbeeld. Btw-tarieven veranderen is politiek een handige (maar luie) manier om een „nestgeur“ af te geven. Maar voor de Belastingdienst is het vooral een last. Hoe meer uitzonderingen, hoe complexer het systeem wordt. Dus willen Marike en Maarten weten: waarom hebben we eigenlijk een hoog en een laag tarief? Zou het niet beter zijn gewoon één tarief te hanteren?
Marike neemt ons mee door een doolhof aan (vaak lachwekkende) btw-discussies over cavia’s en parkeerplekken, en Maarten herinnert ons eraan dat ook btw ooit werd uitgevonden: in 1954 pas, door een slimme Fransman met een jaloersmakende naam: Maurice Lauré.
Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via [email protected].
Varkensvlees met sterke drank: deze combinatie staat op de lijst van tegenmaatregelen die China heeft aangekondigd in een steeds hoger oplopend handelsconflict met de Europese Unie. Vorige week kwam de EU overeen dat er een heffing komt van 50 procent op elektrische auto’s uit China. Brussel verdenkt, na een jaar onderzoek, Beijing van het ‘dumpen’ van in China geproduceerde auto’s van dit type op de Europese markt. Dit drukt de Europese fabrikanten weg en zou het zeer moeilijk maken om een eigen competitieve bedrijvigheid op te bouwen. China reageerde snel met tegenmaatregelen, of het voornemen daarvan.
In deze handelsstrijd komt een groot aantal ontwikkelingen samen die de wereldeconomie op dit moment kenmerken. De eerste is een toenemend protectionisme, dat veel te maken heeft met de sterk verslechterende politieke verhoudingen in de wereld. Het tijdperk waarin de wereld ‘plat’ was en globalisering razendsnel voortschreed lijkt ten einde. Zelfvoorziening is de trend, waarbij afhankelijkheid van andere economische grootmachten wordt beperkt.
De EU staat daar zeker niet alleen in. In de VS begon de regering-Obama al met het frustreren van de beslechting van handelsconflicten in de wereldhandelsorganisatie WTO. Onder Donald Trump volgde een serie van handelsbeperkende maatregelen die niet alleen tegen China, maar ook tegen traditionele partners als de EU, Mexico en Canada waren gericht. De huidige president Biden nam daar weinig tot niets van terug. De tarieven op Chinese elektrische auto’s zijn daar nu 100 procent, hetgeen in praktijk uitwerkt als een importverbod.
Naast deglobalisering speelt ook de energietransitie een rol. Europese autobedrijven, met name de Duitse, zijn erg traag geweest met de ontwikkeling en introductie daarvan. Zij vrezen nu te worden weggespeeld door de goedkope Chinese import.
Tegelijkertijd kampt Europa met de gevolgen van de Inflation Reduction Act, een grootscheeps Amerikaans stimuleringsprogramma van Biden voor de nieuwe industrie rond de klimaattransitie, die alle kenmerken heeft van bedrijfssteun en industriebeleid – en veelbelovende Europese bedrijven naar de VS dreigt te trekken.
De toch al ingewikkelde kwestie rond vrijhandel en klimaat krijgt er in de EU nog een complicatie bij. China kan centraal opereren in dit spel. De VS in hoge mate ook, al is hier interne concurrentie tussen Amerikaanse deelstaten met hun eigen belangen. Europa heeft een nog veel grotere moeite om al zijn lidstaten op één lijn te krijgen. De angst uiteen te worden gespeeld door de tegenstanders in een handelsoorlog is reëel.
Duitsland verzette zich tevergeefs tegen de importheffingen op Chinese elektrische auto’s, omdat het vreest dat de Chinese markt voor luxe auto’s als Mercedessen en Audi’s wordt afgesloten. De Chinese tegenmaatregelen, met tarieven op sterke drank, lijken er op gericht om ook Frankrijk – een grote producent – aan het wankelen te brengen.
De dilemma’s zijn groot: Duitsland stemde ruim tien jaar geleden tegen een soortgelijke tariefactie door Brussel tegen goedkope Chinese zonnepanelen en had toen succes. Het gevolg: een snelle en relatief goedkope invoering van de opwekking van zonne-energie in Europa. Maar ook een in de knop gebroken Europese bedrijfstak op dit gebied.
De EU zal vaker te kampen krijgen met de dreiging van interne handelspolitieke fragmentatie. De kans dat het daar van komt is reëel. Mocht de Republikein Donald Trump volgende maand worden herkozen als president, dan kunnen de Amerikaanse invoertarieven – ook voor bondgenoot Europa – sterk stijgen. Maar de Democratische presidentskandidaat Kamala Harris zal eveneens doorgaans met handelsbelemmeringen, zij het meer gericht en niet over gehele linie zoals Trump.
De politieke verhoudingen in de wereld zijn guur geworden. Maar dat zijn de economische verhoudingen eveneens. Dat landen of blokken nu streven naar méér zelfvoorziening is een poging om afhankelijkheid van handelspartners te verkleinen en minder kwetsbaar te zijn als conflicten in de toekomst uit de hand lopen.
Intussen is de wereld nog steeds plat: producten en diensten blijven voorlopig stromen over de globe. Tarieven zijn minder schadelijk dan daadwerkelijke beperkingen van import. Maar het wordt langzamerhand wél de vraag wat te doen met een vlak speelveld, nu het prikkeldraad snel oprukt.