N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Oud en Nieuw Na twee rustige coronajaren is vuurwerk afsteken weer toegestaan. Als dat opnieuw tot veel schade leidt, blijft de politie vragen om verbod.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data95001999-73bc6f.jpg)
Foto Lex van Lieshout/ANP
De jaarwisseling dit jaar wordt de „ultieme test”, volgens de politie. Peije de Meij, coördinator jaarwisseling bij de politie, zei dinsdag in een verklaring: „Als vuurwerk afsteken opnieuw veel letsel, ellende en schade wordt veroorzaakt, kunnen wij als politie niet anders dan blijven aandringen op een landelijk vuurwerkverbod.”
De afgelopen twee jaar gold dat verbod al, maar als tijdelijke maatregel om de ziekenhuizen te ontlasten tijdens de coronacrisis. Dat leidde tot minder vuurwerkincidenten en arrestaties.
Tegelijk werden de regels in december 2020 ook strenger: knalvuuwerk, zoals rotjes, en vuurpijlen werden toen verboden. Dit jaar is dus het eerste jaar dat het effect van die strengere regels te zien zal zijn, al geldt in een aantal gemeentes, waaronder Amsterdam en Rotterdam, alsnog een algeheel verbod.
De voortekenen zijn wat dat betreft niet goed. Opsporingsdiensten hebben dit jaar 671 ton vuurwerk in beslag genomen, bleek dinsdag uit de vuurwerkbarometer van het Openbaar Ministerie. Een recordhoeveelheid; ruim drie keer zo veel als vorig jaar. Het OM spreekt van „een groeiend probleem”.
Twee vondsten in Duitsland waren goed voor het merendeel van het in beslag genomen vuurwerk. In november vond de Duitse politie 350 ton zwaar vuurwerk over de grens bij Enschede, vorige week kwam daar nog eens 250 ton bij. Het OM telt die buitenlandse vondsten ook mee omdat ze bedoeld waren voor de Nederlandse markt. „Dit zien we onder andere aan de Nederlanders die de grens over gaan om het vuurwerk daar te halen.”
Dat sinds 2020 meer soorten vuurwerk illegaal zijn, verklaart volgens het OM niet waarom er zo veel wordt onderschept. „We zien dat mensen zich tijdens de coronajaren meer tot de illegale markt hebben gericht, en daar nu wellicht blijven kopen. De illegale markt is dus gegroeid.”
Het OM benadrukt het gevaar van illegaal vuurwerk, met name als dat wordt afgestoken in woonwijken. „Daarnaast wordt professioneel [illegaal voor consumenten] vuurwerk steeds vaker voor ram- en plofkraken, maar ook aanslagen gebruikt.” Daarom zijn opsporingsdiensten meer gaan doen tegen de handel.
Behalve de gerichte opsporing is de politie ook gaan ingrijpen op online platforms, schrijft het OM aan NRC. Een Telegram-groep waarbinnen het vuurwerk werd verhandeld, zou recent uit de lucht zijn gehaald.
De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) maakte bovendien dinsdag bekend dat zeker 39 vuurwerkproducten voor consumenten onveilig zijn. In een test van 193 risicovolle artikelen is een vijfde afgekeurd. Vaak ging het vuurwerk te laat af.
„Als je een lont aansteekt en er gebeurt niets, wat is er dan menselijker dan naar het vuurwerk lopen om te kijken”, reageert een woordvoerder van de ILT. „Het zal maar gebeuren dat het dan ontsteekt.” Het afgekeurde vuurwerk moet worden vernietigd, op kosten van de importeur.
Vanaf donderdag kunnen consumenten weer vuurwerk kopen.
