N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Oorlog in Oekraïne Niet met één knal of een grootschalige militaire manoeuvre , maar met tientallen operaties probeert Oekraïne Rusland terug te duwen. Nu claimt Oekraïne voorzichtig de eerste successen.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data100553843-ea2c25.jpg)
Het langverwachte Oekraïense tegenoffensief is begonnen. Of tenminste: de eerste schoten hebben al geklonken. Dat is de zien aan de recente veroveringen van Russische posities rondom Bachmoet, stelt adviseur van de Oekraïense president Mychajlo Podoljak tegenover Bild. „Oekraïne heeft het initiatief genomen,” aldus Podoljak.
Dit betekent niet dat nu te zien zal zijn hoe Oekraïners langs de gehele 1.200 kilometer lange frontlinie op hun vijand af gaan stormen. Het tegenoffensief is, volgens Podoljak, „geen gebeurtenis die vandaag begon en morgen is afgelopen. Het is een veelheid aan acties, tientallen, honderden operaties. Sommige worden nu al uitgevoerd.”
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/inbeeld/files/2023/05/oek8.jpg)
De operatie in Bachmoet is één van die operaties. Oekraïne wist er naar eigen zeggen afgelopen weekend tien Russische posities te veroveren. Beslissend overwicht behaalden de Oekraïense strijdkrachten daarmee nog lang niet: Rusland heeft nog zo’n 90 procent van het gebied in handen.
Russische militairen en huurlingen proberen ook nog steeds op te rukken. De baas van het Russische huurlingenleger Wagner, Jevgeni Prigozjin, claimt nog steeds dagelijks kleine overwinningen, zoals het innemen van enkele flats. „Hevige gevechten duren voort,” meldt de Oekraïense plaatsvervangend minister van Defensie, Hanna Majlar. De omstandigheden zijn volgens haar „extreem zwaar”. „In termen van moeilijkheid is het heroveren van iedere meter, tien kilometer waard.”
De in het weekend behaalde heroveringen nabij Bachmoet zijn „het eerste succes”, maar slechts „een deel” van wat Oekraïne beoogt, schrijft generaal Oleksandr Syrsky, commandant van de grondtroepen. „De operatie gaat door.” Generaal Syrsky voert deze aanval aan. Hij schrijft dat de operatie reactief is: er is geen sprake van een vaststaand plan, maar er wordt gewerkt met meerdere scenario’s, die afhangen van hoe de gevechten zich ontwikkelen.
Staat van het Russische leger
Het aanvalsplan van de Russische zijde lijkt minder flexibel – alhoewel de militaire doelstellingen in Oekraïne al een aantal keer flink werden teruggeschroefd. Op papier zijn de Russische strijdkrachten in Oekraïne nog steeds hetzelfde georganiseerd als op de dag van de invasie, observeert het Britse ministerie van Defensie. „De strijdmacht bestaat waarschijnlijk nog steeds uit meer dan tweehonderdduizend man personeel, onderverdeeld in zeventig gevechtsregimenten en brigades.”
Met één belangrijk verschil: In februari vorig jaar bestond het leger uit professionele soldaten die getraind waren om gezamenlijk op te treden en waren uitgerust met moderne voertuigen. „Nu bestaat de strijdmacht vooral uit slecht getrainde gemobiliseerde soldaten die steeds afhankelijker worden van verouderde apparatuur”, aldus het ministerie. Als gevolg daarvan bestaat het Russische offensief vaak uit „hele eenvoudige operaties, steunend op de infanterie”.
In de Bachmoet verloor Rusland afgelopen dagen onder andere twee commandanten. Kolonel Vjatjeslav Makarov en kolonel Jevgeni Brovko stierven een „heldhaftige dood”, aldus het Russische ministerie van Defensie. Ze stonden op verschillende posities in de regio Donetsk. Dergelijke verliezen vallen de troepenmacht zwaar, omdat er steeds minder ervaren militairen over blijven.
Stad van de rozen
De strijd om Bachmoet is de langstlopende, meest verwoestende en dodelijkste in de oorlog tegen Oekraïne tot nu toe. Rusland zou maar wat graag de overwinning (formeel: bevrijding) claimen van de verwoeste provinciestad die voor de oorlog alleen bekend stond om zijn rozenstruiken en champagnefabriek. Maar ook Wagner-baas Prigozjin wil de inname van de stad graag op zijn conto schrijven.
De Amerikaanse krant The Washington Post onthulde dat Prigozjin de Oekraïners heeft aangeboden de locaties van Russische posities te ruilen voor controle over de laatste paar wijken van de stad. Oekraïne zou niet op het aanbod zijn ingegaan omdat het de krijgsheer niet vertrouwt. De onthulling komt voort uit de gelekte documenten uit het Pentagon.
Voor de grootste operaties van het tegenoffensief heeft Oekraïne nog meer wapens nodig, zei president Volodymyr Zelensky afgelopen donderdag. Om die bij elkaar te krijgen, toerde Zelensky afgelopen dagen langs Europese bondgenoten. Op maandag kwam hij met een delegatie op bezoek bij de Britse premier Rishi Sunak, in het landhuis Chequers, in Buckinghamshire. Het hangt samen met de Britse levering van honderden luchtverdedigsingsraketten en dronesystemen. Sunak heeft ook gezegd dat het VK op korte termijn Oekraïense piloten gaat trainen, maar dat de levering van de door Oekraïne felbegeerde westerse gevechtsvliegtuigen „niet vanzelfsprekend” is.
Rond het Oekraïense bezoek aan Duitsland werd een militair steunpakket van nog eens 2,7 miljard euro voor Oekraïne aangekondigd. De Franse president Emmanuel Macron zegde na een ontmoeting met Zelensky toe nog eens tientallen pantservoertuigen en lichte tanks te leveren. Ook de Italiaanse premier Giorgia Meloni ontving Zelensky en stelde Oekraïne te blijven steunen. „Wij rekenen op de overwinning van Oekraïne”, aldus Meloni.
Toen in Duitsland aanwezige journalisten Zelensky vroegen of hij nu genoeg wapens had voor het grote bevrijdingsoffensief, antwoordde de Oekraïense president: „Nog een paar bezoeken, dan is het genoeg.”
