N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
ZAP Genieten van besneeuwde legolandschappen en een oud West-Vlaams gedicht over de wind, en gruwen van Britse makelaars in Dubai.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data95036397-775fa3.jpg)
Beeld RTL4
‘Kom binnen meneer de wind!” luiden de eerste dichtregels van een gedicht van de Vlaamse dichter Jeanne Vande Putte (1907-1930). Terwijl cineast Angelo Tijssens het gedicht in West-Vlaams dialect voorleest, aait presentator, cabaretier Wim Helsen een hond. Even daarvoor ontspon zich het volgende gesprek in het tien minuten durende programma Winteruur: „Ze is niet oud geworden.” – „Nee, ze had een slechte gezondheid begreep ik.” – „Hoe is ze doodgegaan?” – „Dat weet ik niet, ik was er niet bij.” – „Nee, dat is waar.” De hond keek op. Het literatuurprogramma Winteruur op Canvas is ideale tv, die vooral niet langer dan tien minuten moet duren, waarbij het niet om de gast draait, waarin een hond een belangrijke bijrol heeft en waar iemand – tot tweemaal toe – een onverstaanbaar goed gedicht mag voordragen.
Het zijn van die momenten dat je hoop hebt dat het goed komt met de wereld. Op de Vlaamse zender gebeurt dat door iemand de wind te laten toespreken, op RTL 4 gebeurde dat door lego-landschappen met sneeuw te laten bedekken. Maar liefst tien uur bouwden BN’ers werelden van Lego in de Lego Masters kerstspecial. En ook hier was ruimte voor goeie verhalen. Zo bouwden de broers Jeangu en Xillan Macrooy een legowereld rondom het rendier Rudolf. Het beest staat alleen in een bos nadat hij gepest is door de andere rendieren vanwege zijn rode neus. Terwijl hij aan het water verdrietig staat te zijn, komt er een zeemonster omhoog (gebouwd van doorzichtige legoblokjes): het monster blijkt de moeder van alle roodneuzige dieren op de hele wereld, en Rudolf voelt zich niet meer alleen. Einde. De broers wonnen helaas niet, hun wereld was „te leeg”, oordeelde de jury ten onrechte.
2022 was een klotejaar
Een te lege wereld: het is een luxe die maar weinigen zich kunnen veroorloven. Een te vol asielzoekerscentrum in Ter Apel, gebrek aan woningen, platgebombardeerde en weggespoelde woningen: ze kwamen allemaal aan bod in het Jaaroverzicht NOS Journaal 2022. Na die samenvatting zag je bevestigd dat 2022 een klotejaar was. Terwijl andere jaaroverzichten nog afsloten met de hoop op vrede of een minder dure toekomst, sloot de NOS af met de woorden ‘Save Me Now’ van Jeff Lynne. Hier was het niet de wind die een stem kreeg, maar de aarde die de mens opriep de wereld te redden in plaats van te vernietigen.
Een loze oproep voor 2023? Waarschijnlijk wel voor wie besloot de eerste afleveringen te bekijken van Makelaars in Dubai op RTL Z. Dit programma is namelijk ver voorbij ‘Save Me Now’. Alles wat er verschrikkelijk is aan de mens in het algemeen en aan het wereldwijde kapitalisme in het bijzonder, kwam hierin naar voren. Britse twintigers besloten snel rijk te worden en dat doe je door vastgoed in Dubai te kopen en snel weer te verkopen.
Villa’s met knalgroene grasveldjes langs luxe havens gingen er als zoete broodjes over de toonbank voor een paar miljoen. Wie het meest verkocht, kreeg de hoogste courtage. Het was hard werken, elkaar onderuithalen, maar bij deze twintigers stroomde naar eigen zeggen het „succes door de aderen”. Het was simpel: je moest je nergens schuldig over voelen, je moest je alleen rijker voelen. „Alleen de sterksten blijven”, zei er eentje die net een koper had meegenomen naar een luxeappartement waar een zilverkleurige auto op een draaischijf in de serre stond. De man was enthousiast, maar wilde een appartement een verdieping hoger. Of daar ook een auto op een draaischijf in de serre moest komen staan, liet hij nog even in het midden.
„Och, kom maar binnen, meneer de wind… / Och nee, blijf buiten, meneer de wind, / in ons huisje kán je toch niet binnen / aan ons huisje heb jij toch niet genoeg”, zinderen de woorden van Vander Putte in Dubai honderd jaar later nog na.
vervangt deze week Rinskje Koelewijn
