N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2023/04/web-0604binduurzaamleven2.jpg)
Foto Olivier Middendorp
Een energiezuinige auto aanschaffen? 94 procent van de Nederland is daartoe bereid – slechts 24 procent heeft dit daadwerkelijk ooit gedaan. Een smartphone kopen die lang meegaat? „Ja”, zeggen bijna alle Nederlanders, maar zo’n 23 procent deed dit in het verleden. En bijna 90 procent van de Nederlanders wil heus wel voedsel kopen met herbruikbare verpakkingen, alleen de meerderheid daarvan koopt in de supermarkt uitsluitend producten waarvan de verpakking direct in de prullenbak belandt.
Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) heeft donderdag een onderzoek gepubliceerd naar onder meer de bereidheid van Nederlanders om duurzamer te leven. De aanleiding van het onderzoek: achterhalen hoe Nederland een volledig circulaire economie kan zijn in 2050. Om dat overheidsdoel te bereiken moeten Nederlanders volgens het PBL duurzamer gaan consumeren. Alleen: Nederlanders zijn er wel toe bereid, maar niet als dat het leven duurder of ingewikkelder maakt.
PBL-onderzoekers ondervroegen ruim 2.500 Nederlanders over hun consumptie. Bijna honderd vragen stelden zij, uiteenlopend van de bereidheid om meubels te leasen tot tweedehands kleding kopen.
De onderzoekers kwamen tot drie categorieën: de meerderheid is niet bereid, de meerderheid is bereid maar doet het niet en de meerderheid doet het. Onder meer minder vlees eten en de auto van de hand doen vallen in de eerste categorie. Ook het delen en lenen van producten is voor velen een brug te ver, zelfs als dit niet duurder is.
‘Aanknopingspunten voor beleid’
Het planbureau ziet vooral „aanknopingspunten voor beleid” in de tweede categorie. De overheid zou, zo denkt het PBL, met succes consumenten bijvoorbeeld minder kleding kunnen laten kopen en ze dicht bij huis op vakantie kunnen laten gaan. Het planbureau noemt enkele globale ideeën om dit te bewerkstelligen, zoals treinreizen en plantaardige producten goedkoper maken door belastingvoordelen en met subsidies. Daarnaast zou de overheid consumenten kunnen stimuleren hun gewoontes te doorbreken, bijvoorbeeld door ze meer te informeren over alternatieven.
Aan de productiekant heeft de Nederlandse overheid al maatregelen genomen. Zo moeten bedrijven producten met minder grondstoffen maken en efficiëntere productiemethodes ontwikkelen. Want alleen „radicaal minder en efficiënter gebruik van grondstoffen” kan leiden tot een circulair 2050, aldus het PBL.
