Einde van een tijdperk: voor een coronatest kun je niet langer bij de GGD terecht

Lange rijen vol hoestende en snotterende mensen achter een mondkapje, tijdelijke locaties in geïmproviseerde tenten en wachten op het bericht met dé uitslag: voor velen was een coronatest bij de GGD de afgelopen jaren vaste prik. Na drie onzekere coronamaanden waarin elk kuchje verdacht was, kon iedereen met „milde verkoudheidsklachten” zich vanaf 1 juni 2020 gratis laten testen. Ruim twaalf miljoen Nederlanders stonden één of meerdere keren in de rij. Aan dat tijdperk komt nu een eind: op vrijdag 17 maart wordt de laatste coronatest uitgevoerd door de GGD.

Maar liefst 31,6 miljoen tests voerde de dienst uit in de afgelopen twee jaar en negen maanden, soms zelfs door een open autoraam. In 23,5 miljoen gevallen bleek het loos alarm, maar zo’n acht miljoen uitslagen kwamen positief terug, zegt een woordvoerder van de GGD. Tienduizend testen bleken onbeoordeelbaar of werden opgestuurd voor een heranalyse.

Eén miljoen telefoontjes

Om de operatie in goede banen te leiden, moest de GGD niet alleen teststraten uit de grond stampen en daar personeel voor vinden, maar ook een callcenter optuigen dat de afspraken kon inplannen. Op het hoogtepunt van de coronacrisis werkten zevenduizend mensen in het callcenter, veelal afkomstig uit de horeca- en evenementensector. Van de afsprakenlijn werd gretig gebruikgemaakt: op 24 januari 2022 ontving het callcenter maar liefst één miljoen telefoontjes. Zo’n tweehonderdduizend mensen vochten telefonisch om een plekje in de teststraat, waarbij ze geregeld de herhaaltoets indrukten als ze er nog niet in waren geslaagd een medewerker te spreken.

Lees ook deze reconstructie over de aanpak van het coronavirus: Hoe Nederland de controle verloor

De volgende dag was dan ook de drukste in de korte GGD-coronageschiedenis: 156.269 mensen lieten zich op 25 januari 2022 testen. Ondertussen werd de capaciteit nog steeds uitgebreid om aan de grote vraag te kunnen voldoen. Een maand later bereikte de GGD met 185 teststraten het maximum aantal testlocaties.

Nu, ruim een jaar later, zijn al die testlocaties overbodig geworden. Sinds een jaar zijn de meeste maatregelen teruggedraaid en is de samenleving weer helemaal open. Het virus heeft recent de ‘endemische fase’ bereikt. Volgens minister Ernst Kuipers (Volksgezondheid, D66) kunnen we nu spreken van „een soort griepje”. Daarom besloot hij vorige week het grootschalig testen op corona af te schaffen. Voortaan moeten mensen zich richten tot commerciële partijen of een zelftest doen. Om zicht te houden op het aantal besmettingen en de verschillende varianten van het virus die in omloop zijn, kijkt de regering naar rioolmetingen en het aantal ziekenhuisopnames.

Technische storing

De allerlaatste test wordt vrijdag afgenomen in Tiel. Daarna sluiten alle testlocaties, om zaterdag niet meer open te gaan. Toch is het coronatijdperk voor de GGD dan nog niet helemaal voorbij: de vaccinatielocaties van de dienst blijven voorlopig wel open.

Wie benieuwd is naar het aantal positieve uitslagen in deze slotweek, moet nog even geduld hebben. Ook in de allerlaatste week bleef de GGD niet gevrijwaard van technische mankementen die de dienst gedurende de hele coronapandemie plaagden: „Door een storing zijn er deze week geen gegevens over GGD-meldingen beschikbaar”, staat op het coronadashboard.

Lees ook deze reportage van de eerste testdag bij de GGD: Testen op corona, vanuit je auto