‘Jullie partij zal nu standvastig moeten zijn’, zegt de moeder van Caroline van der Plas

De moeder van Caroline van der Plas legt dagblad De Stentor op haar sierlijke houten eettafel. Ze heeft er een bord met zandkoekjes naast gezet. Rooibosthee dampt uit kopjes met bloemmotief. Het is de editie van woensdag 15 maart, verkiezingsdag. Een cartoonversie van haar dochter prijkt op de voorpagina. Triomfantelijk staat ze op de brokstukken van de coalitiepartijen.

„Een beetje vreemd”, zegt voormalig wethouder (CDA) Nuala van der Plas-Fitzpatrick met een Iers accent, waardoor het klinkt als framed. Alle kranten die ze tegenkomt met haar dochter op de cover bewaart ze, vertelt ze, „van NRC tot Privé”. „Het is ook een bijzondere situatie. Van een tractor op het Binnenhof tot, ja, waar naar toe eigenlijk?” Ze richt zich tot haar dochter, die met een kop koffie naast haar zit. „Een grote verantwoordelijkheid, Caroline. Jullie partij zal nu standvastig moeten zijn.”

De twee zitten, met campagneleider Henk Vermeer en fractiemedewerker Jesse Baak, in de woonkamer van het huis waar de BBB-leider is opgegroeid. Van der Plas-Fitzpatrick heeft de naambordjes op de deuren van de kinderkamers laten hangen. De tekst ‘Carolines room’ is omgeven met bloemetjes, bij ‘Andrews room’ staat een auto getekend. „Ja, dat ging toen nog zo”, lacht Van der Plas.

Beneden hangt een grote, gouden wandklok. Het is half twee, Van der Plas heeft al gestemd, de cameraploegen zijn te woord gestaan. De exitpolls komen om negen uur, dan begint ook de uitslagenavond van de partij. Campagneleider Vermeer zit onder de klok, in zijn groene pak. Zijn werk zit er voor nu, heel even, op. Bijna dan: er moeten er nog twee persberichten worden gemaakt. „Een voor als de partij de grootste wordt, een voor als we de grootste winnaar worden.” Hij lacht.

Vergelijking met LPF

Het went niet dat het gesprek op de radio over háár gaat, zegt Caroline van der Plas in de auto van het stembureau in Okkenbroek naar haar moeder in Deventer. Op Radio1 wordt het NOS-lijsttrekkersdebat van de avond daarvoor besproken. Ze zoeft door de Overijsselse polder in de elektrische auto van Henk Vermeer, die hij zelf omschrijft als „een soort vliegtuig”. Vermeer zit achter het stuur, Jesse Baak op de achterbank.

Het is de dag dat BBB van een eenmansfractie in Den Haag een partij met Statenleden in alle provincies kan worden. En nu, vertelt Van der Plas, „moeten we goed bij de les blijven.” De Eerste Kamer is „andere koek” dan de Tweede Kamer, en „in de provincies moeten we laten zien dat wij de partij kunnen zijn die we willen zijn”. Haar taak als partijleider zal anders worden, vertelt ze: ze moet straks voor alle provincies bereikbaar zijn, „dat zal soms wel lastig zijn”. Van der Plas blikt alvast vooruit op een uitbreiding van haar eenmansfractie in de Tweede Kamer: dan zal het een stuk makkelijker worden.

Volg hier het laatste nieuws over de Statenverkiezingen

„Al die vergelijkingen met LPF”, de partij van Pim Fortuyn die twee decennia geleden even snel opkwam als ten onder ging, vindt ze overdreven. „Hij moest in no time een partij opzetten, een paar maanden voor de verkiezingen”, vertelt ze. BBB is in 2019 opgericht. „Als ik zie hoe we het de afgelopen jaren hebben gedaan,” zegt Van der Plas, „verwacht ik niet dat het klapt”. Bovendien, zegt campagneleider Vermeer, „is deze campagne het teken dat we ons goed kunnen organiseren. Het was een soort militaire operatie”.

Voor eenzelfde scenario als dat van Forum voor Democratie is Van der Plas niet bang. Die partij werd de vorige Provinciale Staten-verkiezingen uit het niets de grote winnaar, maar nu, vier jaar later, hebben veel Statenleden en Eerste Kamerleden de partij verlaten. Toch grapt Van der Plas even later in de woonkamer van haar moeder. „Zijn jullie klaar voor mijn uil van Minerva-speech vanavond?”, verwijzend naar de opvallende overwinningsspeech van FVD-partijleider Thierry Baudet vier jaar geleden. Jesse Baak kijkt van achter zijn telefoon vandaan en roept vanaf de bank: „Dat wordt dan de Grutto van Deventer!”