De set van The Voice of Holland.
Foto via ANP Kippa
Het Openbaar Ministerie gaat rapper Ali B en muzikant Jeroen Rietbergen vervolgen voor seksueel misbruik rond het talentenprogramma The Voice of Holland. Dat maakte het OM dinsdag bekend. Ook tegen zanger Marco Borsato was aangifte gedaan, maar het OM seponeert die zaak vanwege een gebrek aan bewijs. Een vierde zaak, tegen regisseur Martijn N., werd in januari geseponeerd. Daarmee heeft het OM nu een besluit genomen over alle aangiftes.
Begin vorig jaar kwam het populaire zangprogramma The Voice in opspraak. Voormalig deelnemers beschuldigden in het programma BOOS onder anderen bandleider Jeroen Rietbergen en juryleden Marco Borsato en Ali B van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Ze zouden deelnemers hebben aangezet en gedwongen tot seks met de belofte dat zij daardoor verder zouden komen in de talentenjacht. Voorafgaand aan de uitzending schortte zender RTL de uitzendingen alvast voor onbepaalde tijd op. Ook dochterprogramma’s The Voice Kids en The Voice Senior werden kort daarna van de buis gehaald. Nadat het The Voice-schandaal uitkwam, steeg het aantal meldingen van seksueel misbruik bij meldpunten, vertelde directeur-bestuurder van het Landelijk Centrum Seksueel Geweld begin deze maand aan NRC. „Dat was niet zomaar een piek, de aandacht en gevoeligheid voor het onderwerp zijn gebleven”, aldus deze Iva Bicanic.
De 41-jarige Ali B wordt vervolgd voor het seksueel misbruiken van drie vrouwen. Tenminste een van de aangiftes is van verkrachting. De voorvallen zouden tussen 2014 en 2018 in Amsterdam, Heilo0 en in het buitenland hebben plaatsgevonden. Een van de drie zaken is volgens het OM gerelateerd aan The Voice. Een vierde aangifte tegen Ali B, die ook ging over misbruik tijdens The Voice, wordt geseponeerd. Volgens het OM is uit onderzoek niet gebleken dat er sprake was van een strafbaar feit.
Jeroen Rietbergen wordt verdacht van seksueel misbruik in of rond de opnamestudio van het programma in 2018. Rietbergen, de man van Linda de Mol en dus zwager van John de Mol, heeft in een eerdere verklaring erkend dat hij „contact van seksuele aard” had met vrouwen die bij The Voice betrokken waren. Rietbergen: „De contacten heb ik toen als wederkerig en gelijkwaardig gezien.” Die vrouwen „hebben dat misschien heel anders beleefd”, aldus Rietbergen. „Door dit inzicht ben ik gaan beseffen dat mijn gedrag volledig verkeerd is geweest. De dingen die ik heb gedaan had ik nooit moeten doen.”
In Soedan heeft de paramilitaire groep Rapid Support Forces (RSF) de vorming van een ‘parallelle regering’ aangekondigd. Dat meldt persbureau Reuters zaterdagavond. De militaire leider van de paramilitaire groep, generaal Hemedti, moet die regering gaan voorzitten. Verder werden de functies van premier en regionale gouverneurs verdeeld. Het plan werd aangekondigd in een persconferentie vanuit Nyala, een van de grootste steden in de westelijke Darfur-regio, die de RSF deels in handen heeft.
Het Soedanese regeringsleger, onder leiding van president Abdel Fattah Burhan, heeft de het idee van een alternatieve regering veroordeeld. Het regeringsleger belooft te zullen blijven vechten totdat het alle delen van Soedan onder controle heeft. Het regeringsleger heeft de laatste maanden winst geboekt ten opzichte van RS: in de centrale delen van het land, waaronder rond hoofdstad Khartoem, is de paramilitaire groep verdreven.
Het regeringsleger van Soedan is sinds 2023 in gevecht met de RSF. De oorlog geldt als een van de grootste humanitaire crises ter wereld, volgens de VN zelfs de grootste. Meer dan 150.000 mensen kwamen in de afgelopen twee jaar om het leven. Ook raakten zo’n 12 miljoen mensen ontheemd.
Lees ook
Miljoenen lijden door oorlog, ontheemding, honger, gebrek aan zorg – maar ‘Soedan krijgt nauwelijks aandacht’
In 2019 noteerde een verslaggever van Quote nog dat het „opvallend fris” rook in de dure, chique, door influencers opgehemelde Amsterdamse sportschool Saints & Stars die hij bezocht, zeker „voor een hok waar dagelijks honderden mensen zich fysiek laten martelen”. Zijn oog viel er op kledingrekken met sexy sporttenues van het eigen merk. Hij citeerde sportschooleigenaar Tom Moos: „Je hoopt dat het een brand wordt waarin iedereen trots wil rondlopen.”
Sinds vrijdag is het dat zeker niet meer. Toen onthulde verslaggever Tahrim Ramdjan in de Amsterdamse krant Het Parool hoe minstens 23 Filipijnse en Indonesische medewerkers die de vier vestigingen schoonhielden, op verschillende manieren werden uitgebuit.
De schoonmakers vertelden dat ze zeven dagen per week moesten werken, tot zeventien uur per dag. Dat de sportschool hun paspoort had ingenomen. Dat hun een werkvisum was beloofd, wat er niet van kwam, waardoor hun verblijfsvergunning verviel en ze illegaal werden in de Europese Unie. Dat sommigen werden gehuisvest in een huis van de sportschooleigenaar, waar ze met twee of drie andere schoonmakers die ze niet kenden in één bed moesten slapen, of op de grond. Het Parool zag appjes waarin het hoofd housekeeping van Saints & Stars dreigde het loon van de schoonmakers in te houden als klanten zouden klagen over de schoonmaak.
Influencers
Woensdagavond heeft de Opsporingsdienst van de Arbeidsinspectie de boekhouder van een Amsterdamse sportschool aangehouden wegens valsheid in geschrifte. De Arbeidsinspectie mag niet zeggen om welke sportschool het gaat, maar Filipijnse en Indonesische schoonmakers hadden misstanden gemeld en na controles bleek dat 23 schoonmakers niet in Nederland mochten werken. De Arbeidsinspectie onderzoekt nu onder meer of er vervalste documenten in de personeelsadministratie zitten.
Saints & Stars liet aan Het Parool weten volledige medewerking aan het onderzoek te verlenen en verklaarde: „In lijn met onze kernwaarde, namelijk dat het welzijn en de gezondheid van mensen vooropstaat, zullen wij de komende tijd eerst de bevindingen van het onderzoek afwachten en hierna alles in het werk stellen om een goede oplossing te vinden voor alle betrokkenen.”
Intussen zijn vier bezorgde Parool-lezers een crowdfunding voor de schoonmakers begonnen. Ze kenden elkaar niet, maar meldden zich bij de krant, die hen bij elkaar bracht. „Ik las het artikel en werd heel boos”, zegt Rébecca Franco, postdoctoraal onderzoeker aan de Universiteit van Amsterdam. Zij doet het woord ook namens Nika Šimičić, Demi en Isabelle (die liever hun achternaam niet noemen). „Het is goed dat de sportschool wordt aangepakt en dat de inspectie onderzoek doet, maar de schoonmakers hebben direct hulp nodig. Ze hebben geen papieren, geen huisvesting en geen inkomen.”
Onderzoek
Het streefbedrag is 80.000 euro. „Dat is voor 23 mensen één à twee maanden inkomen. Het is om een gat te vullen, zonder de verantwoordelijkheid te willen wegnemen bij Saints & Stars.” Binnen 24 uur werd er ruim 22.500 euro gedoneerd. „Wat ik heel erg hoop”, zegt Franco, „is dat alle mensen die brand ambassador zijn geweest voor Saints & Stars het geld dat ze daarmee hebben verdiend willen doneren.” Ze heeft verschillende influencers via hun managers gemaild, maar had zaterdagmiddag nog van geen van hen iets gehoord.
Zowel de crowdfunders als de Arbeidsinspectie hebben contact met de schoonmakers, maar willen niet zeggen hoe het met hen gaat. „Ik wil niet voor hen spreken”, zegt Franco. „Het is vertrouwelijke informatie”, zegt Daniëlle Rebel, woordvoerder van de Arbeidsinspectie. „Ik kan ook niet zeggen om welke sportschool het gaat.” Rebel benadrukt dat de Arbeidsinspectie weinig bevoegdheden heeft als het gaat om de slachtoffers; daar zijn organisaties als FairWork en het Coördinatiecentrum tegen Mensenhandel (CoMensha) voor. De Arbeidsinspectie richt zich op overtredingen van arbeidswetten.
„Het is mooi dat er zoveel aandacht is voor deze 23 mensen”, zegt Rebel. „Maar deze situatie is helaas niet uniek. Het is heel naar om te zeggen, maar we komen dagelijks situaties tegen waarin mensen bijvoorbeeld onderbetaald of op staande voet ontslagen worden of niet eens weten wie hun werkgever precies is.” In welke branches speelt dat vooral? „De schoonmaakbranche, de distributie, de vleessector, de industrie, de bouw. Sectoren waar veel werk dat vast zou kunnen zijn door flexarbeiders wordt gedaan. Vaak gaat het om arbeidsmigranten die tegen een laag loon niet-specialistisch werk doen.”
Stad voor de rijken
Het is geen toeval dat dit nu bij schoonmakers gebeurt, zegt ook Franco, die zelf onderzoek doet naar uitbuiting van mensen die huishoudelijk werk en sekswerk doen via online platforms. „Die groep wordt gemarginaliseerd en daar doen we met zijn allen aan mee. Neem zo’n chique luxe sportschool waar mensen alleen maar op zichzelf letten en niet zien dat anderen worden uitgebuit. We zijn van Amsterdam met zijn allen een stad voor de rijken aan het maken. Alles moet gladgestreken worden en wat niet gladgestreken kan worden, wordt onzichtbaar gemaakt.”
Dat speelt breder dan Amsterdam. „Nederland is een lagelonenland aan het worden”, zegt Rebel. „Je kunt je afvragen hoeveel distributiecentra Nederland eigenlijk moet hebben en of de vleessector hier wel zo groot moet zijn als je ziet dat meer dan de helft van dat vlees naar de export gaat. De lasten van al dat flexwerk worden afgewenteld op de samenleving. De zorg staat onder druk, er is een woningtekort, door stikstof kunnen we weinig huizen bouwen. En de groep arbeidsmigranten die naar Nederland worden gehaald blijft maar groeien. Voor veel mensen is dat niet zichtbaar. Maar hoeveel pakketjes laat je bijvoorbeeld bezorgen? Dat zijn morele vragen, die mensen zich kunnen stellen en waar ze zich meer bewust van mogen zijn.”
Maar, zegt Rebel, uiteindelijk zijn werkgevers natuurlijk verantwoordelijk voor de werkomstandigheden van hun medewerkers. „Zij moeten zorg dragen voor goed werkgeverschap. Zij zijn verantwoordelijk voor gezond, veilig én eerlijk werk.”
Op de derde dag van het grensconflict tussen Thailand en Cambodja blijft de spanning hoog: Thailand beschuldigt Cambodja ervan raketten te hebben afgevuurd op hun gezamenlijke buurland Laos. Dat melden persbureau AP en Zuidoost-Aziatische media zaterdag. Bij die raketaanval zouden huizen beschadigd zijn geraakt.
Het Cambodjaanse ministerie van Defensie verwerpt de aantijging en spreekt van een „gefabriceerde en ongegronde beschuldiging”, aldus de Engelstalige Cambodjaanse krant de Khmer Times. Volgens het ministerie is de beschuldiging bovendien ongegrond, omdat Laos geen onderzoek is gestart naar het incident en er ook geen formele klacht over heeft ingediend.
Het grensconflict tussen Thailand en Cambodja escaleerde sinds afgelopen mei een Cambodjaanse soldaat werd doodgeschoten en de landen over en weer maatregelen opwierpen om elkaar dwars te zitten. Afgelopen woensdag was er ook sprake van militaire escalatie, waarbij aan Thaise zijde zeker twaalf doden vielen. Het totale dodental staat inmiddels op twintig aan Thaise zijde en dertien aan Cambodjaanse zijde. Door het conflict zijn volgens lokale autoriteiten 131.000 Thai gevlucht, evenals ruim 37.000 Cambodjanen.
Maleisië heeft als bemiddelaar geprobeerd een staakt-het-vuren te organiseren tussen beide partijen. Cambodja ging al akkoord met het voorstel, Thailand houdt zich voorlopig afzijdig.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2023/03/web-1403binthevoice.jpg)
