Activisten in Indonesië branden kaarsjes in solidariteit met Myanmar.
Foto Aditya Irawan/NurPhoto
N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Interview
Min Min mensenrechtenorganisatie AAPP
De Myanmarese ngo AAPP krijgt deze maandag de Geuzenpenning. Min Min strijdt met AAPP op vreedzame wijze tegen de gewelddadige behandeling van politieke gevangenen.
Trots is voormalig politiek gevangene Min Min dat de mensenrechtenorganisatie waar hij voor werkt , AAPP, deze maandag de Geuzenpenning toegekend krijgt. De Geuzenprenning prijst AAPP omdat de organisatie „uit alle macht” probeert het lot van politieke gevangenen te verbeteren. „Dat wij deze prijs mogen ontvangen is zeer bemoedigend, want de situatie in Myanmar lijkt wel in de vergetelheid te raken.”
De Assistance Association for Political Prisoners (AAPP) is een Myanmarese non-profit en zet zich al jaren in voor politieke gevangenen en activisten in Myanmar. Min Min, die werd opgepakt en vijf jaar gevangen zat nadat hij in Myanmar een studentenvakbond had opgericht, hoorde tijdens zijn gevangenschap al van de AAPP. Na zijn vrijlating vluchtte hij naar Thailand en sloot zich daar bij aan. Intussen zijn de dagen dat er scheef wordt gekeken naar politieke activisten veranderd, maar de geweldadige straffen en het leven in de gevangenissen niet. Sinds de militaire coup in 2021 is er volgens AAPP een stijgende lijn in gearresteerde critici naar het leger.
Sinds de militaire coup in 2021 is er een volksopstand. Wat is de situatie nu precies?
„Nog altijd worden er moorden gepleegd door het leger. De junta verbrandt, verkracht en vermoordt mensen. Vooral over kinderen maak ik me zorgen. Duizenden kinderen verlaten hun huizen om zich in de jungle te verstoppen. Een kans op een voorspoedige toekomst wordt ze afgenomen, want de scholen zijn verwoest door de junta.” VN-mensenrechtencommissariaat OHCHR stelt dat ten minste 382 kinderen sinds de coup door het leger zijn gedood of geëxecuteerd. Zo’n 385.000 kinderen zijn binnenlands ontheemd. De terreur richting kinderen dient om ouders te straffen als die deelnemen aan enige vorm van verzet. Het is om een boodschap duidelijk te maken: niemand wordt gespaard.
„Verder zitten er momenteel zo’n 16.000 activisten vast. Dat is enkel het aantal die we konden verifiëren. Degenen die verdwenen zijn ook uitgesloten van dit aantal, dus we verwachten dat het uiteindelijke getal zal verdrievoudigen. De junta stopt je al in de gevangenis als je iets eenvoudigs als ‘ik hou niet van het leger’ op Facebook plaatst, dus arresteren ze dagelijks groepen mensen. We weten ook dat honderdduizend mensen tot nu toe zijn omgekomen door de militaire dictatuur.”
Hoe zag je leven in de gevangenis eruit?
„Ik was toen 20 jaar. We waren arm, net als de meeste mensen, maar zelfs dat was compleet iets anders dan in gevangenis dat zijn. Ze martelden ons mentaal en fysiek, vooral bij politieke activisten was dat aan de orde van de dag. Ik zat in een kleine cel van zo’n twee bij drie meter en mocht met niemand praten. Alleen één uur op een dag mocht ik buiten mijn cel, maar niet naar de binnenplaats. Ik mocht zelfs geen boeken lezen. Je raakt beschadigd door het gevangenissysteem.”
„Ik was zo depressief geraakt en werd constant mentaal gemarteld. Mensen stierven, ze konden het niet aan en pleegden zelfmoord. Sommigen hadden gezondheidsproblemen, maar omdat het gevangenisziekenhuis er niets om gaf, stierven ze. Bijna iedereen had tuberculose of hiv. Ik vermeed het gevangenisziekenhuis te allen tijde om het risico op hiv te vermijden, omdat ze nooit naalden wisselen.”
U weet hoe het in de gevangenis eraan toe gaat. Wat voor rol speelt u daardoor binnen de organisatie?
„Toen ik in de gevangenis zat, had ik de emotionele steun van mijn vrienden en familie nodig. Dat is iets wat de organisatie doet en wat betekent veel voor alle politieke gevangenen. We bezoeken de politieke activisten die opgesloten zitten, om ze gemotiveerd te houden om te overleven. We vergeten ook de kinderen niet. We proberen financiële steun te bieden, zodat ze naar school kunnen. Dus het is een soort aanmoediging die beide kanten krijgen wanneer een activist vastzit. Toen ik vastzat wilden weinig mensen met families van politieke gevangenen praten, omdat dat gevaarlijk zou zijn. Het is fijn om ook van ex-gedetineerden te horen dat ze je missen. Dan hoorde ik wel eens dat een vriend mij miste. Het werkt dus echt, een ondersteuningssysteem.”
Steeds vaker komen er berichten over gewapend verzet, maar de AAPP is een vreedzame organisatie. Wat is er volgens u nodig in Myanmar?
„Het gewapend verzet is meer verdediging en het is noodzakelijk. De militaire dictatuur is erg wreed en er is maar één manier om jezelf tegen hen te beschermen. We zijn niet betrokken bij het geweld, maar we proberen degene die lijden onder het leger te steunen. Onze organisatie is vreedzaam en we geloven oprecht in een geweldloze beweging.
Wat betekent het winnen van deze prijs voor jullie?
„Het is een enorme aanmoediging en een eer. We denken in Myanmar dat we vergeten zijn. Mijn land lijdt en we moeten ervoor zorgen dat internationale gemeenschappen ons blijven steunen. Ik hoop dat na deze onderscheiding meer mensen weten over het voortdurende lijden in mijn land.”
