Europese Hof: Opvang derdelanders uit Oekraïne mag eerder stoppen

De opvang van zogeheten derdelanders uit Oekraïne mag eerder stoppen dan de opvang van andere vluchtelingen uit Oekraïne. Dat heeft het Hof van Justitie van de Europese Unie donderdag bepaald. Het besluit volgt op het advies van de advocaat-generaal van het Europese Hof. Die beoordeelde het Nederlandse beleid ten aanzien van derdelanders al als rechtmatig.

Derdelanders zijn mensen die voor de Russische inval in Oekraïne een tijdelijke verblijfsvergunning hadden in dat land en op de vlucht sloegen naar Nederland. Door de Richtlijn Tijdelijke Bescherming van de Europese Unie, die vlak na de Russische invasie inging, konden vluchtelingen uit Oekraïne tijdelijk bescherming krijgen in Nederland.

In maart 2022 besloot de toenmalige staatssecretaris Eric van der Burg (VVD) dat naast Oekraïners ook derdelanders recht op opvang en asiel hebben. Het ging hierbij om mensen die voor 19 juli 2022 naar Nederland kwamen. In het voorjaar van 2024 verbleven 2.400 derdelanders in Nederland.

Begin dit jaar oordeelde de Raad van State dat de bescherming van derdelanders mocht vervallen per 4 maart 2024. De rechtbanken in Haarlem, Den Bosch en Roermond bleven de beschermingsregel op een andere manier uitleggen, waardoor de juridische discussie omtrent de richtlijnen bleef aanhouden. De rechtbank in Amsterdam en de Raad van State stelden vervolgens aanvullende vragen aan het Europese Hof van Justitie in Luxemburg.

Tot de uitspraak behielden de derdelanders het recht op opvang en voorzieningen, en mochten ze blijven werken in Nederland. Het oordeel van de Raad van State was tot die tijd namelijk bevroren. Op de verblijfsbewijzen van de derdelanders die onder deze bevriezing stonden, staat een geldigheid tot 4 maart 2025, schrijft de Rijksoverheid.

Op basis van de uitspraak gaat de Immigratie en Naturalisatiedienst IND een inschatting maken „om uitvoering te geven aan het arrest en de systemen aan te passen op een manier die recht doet aan [de] (juridische) situatie van deze groep derdelanders”. Het is daarmee nog niet duidelijk wat het effect van de uitspraak precies is.


Lees ook

Zijn ‘derdelanders’ uit Oekraïne nu wel of niet principieel gelijk aan oorlogsvluchtelingen?

De rechtbank Haarlem oordeelde in het voordeel van een derdelander.