Zowel Hassan en Bol vallen vlak voor de finish. Het is een apotheose zoals je ze zelden ziet in de atletiek

Het is een apotheose zoals je ze zelden ziet in de atletiek, zaterdagavond in het National Athletics Centre in Boedapest. En als het gebeurd is en het publiek net weer zijn adem heeft gevonden om de volgende medaillekandidaten toe te juichen, gebeurt het nog eens. Twee tastbare medailles, misschien wel wereldtitels, gaan op het allerlaatste moment aan de Nederlandse equipe voorbij. En de manier waarop is bijna identiek.

Het begint met de 10.000 meter voor vrouwen, een van de afstanden waarop loopwonder Sifan Hassan haar zinnen heeft gezet en waarop ze olympisch titelhouder is. In de finale van de discipline houdt het gejuich in het stadion zo lang aan dat de duizenden Hongaarse toeschouwers bijna geen longinhoud meer over moeten hebben, zo spannend is het. Na bijna 25 volle rondjes komt het aan op een tweestrijd, een sprint, tussen Hassan en de Ethiopische Gudaf Tsegay.

Samen gaan ze op de finish af, ze gunnen elkaar geen meter ruimte. Hassan ligt iets voor, maar Tsegay lijkt iets meer over te hebben, en dus naderen ze elkaar tot op de huid. Dat hun benen niet direct in elkaar verstrengeld raken, is een wonder. Maar ergens op het laatste rechte stuk raken ze elkaar toch, en in combinatie met de vermoeidheid na bijna tien kilometer hardlopen zorgt dat voor de beslissing. De ontzetting van het publiek is bijna voelbaar, zo hard klinkt het in het stadion. Op dertig meter voor de finish komt Hassan ten val.

Zo eindigt eerst de 10.000 meter, een van de slotdisciplines op de openingsdag van de wereldkampioenschappen atletiek, in een anti-climax. Tsegay wint, achter haar complementeren landgenotes Letensenbet Gidey en Ejgayehu Taye het podium. Hassan krabbelt op en finisht met hulp van Gidey, die is teruggelopen om te controleren hoe het met haar gaat, als elfde.

Lees ook: De snelwandelaar gaat op de WK harder dan de gemiddelde amateurhardloper, maar de klassieke 50 km is afgeschaft

Geen tijd voor schrik

In de coulissen van het stadion, vlakbij waar de startblokken van de 100 meter sprint net zijn weggehaald, ziet het gemengde estafetteteam van Nederland op de 400 meter – Femke Bol, Lieke Klaver, Liemarvin Bonevacia en Isaya Klein Ikkink – Hassan vallen. Ook zij zijn medaillekandidaat, op de vorige WK wonnen ze zilver. Voor de schrik hebben ze geen tijd. Het publiek juicht alweer voor het kampioenschapsrecord kogelstoten dat de Amerikaan Ryan Crouser verbreekt (23,51 meter) en dan zijn zij aan de beurt, als afsluiting van de avond.

Ik denk dat ik Tsegay heb aangeraakt waardoor ik mijn balans ben verloren

Sifan Hassan over haar val

De eerste 1.200 meter is er weinig tot niets aan de hand. Bonevacia, Klaver en Klein Ikkink lopen Nederland naar het kop van het veld, alleen de Verenigde Staten kan in de buurt blijven. Als het stokje wordt overgedragen aan Femke Bol, is het moeilijk om niet te denken: deze is binnen.

Daar lijkt het ook lang op: als Bol uit de laatste bocht komt op het rechte stuk naar de finish, ligt ze voor. En dat laatste deel van de 400 meter is nou juist haar sterkste punt. Maar de Amerikaanse Alexis Holmes geeft niet op en houdt gelijke tred met Bol. Die lijkt te voelen dat Holmes dichterbij komt, voelt haar benen verzuren en komt dan, op nét iets minder dan dertig meter van de finish, óók ten val.

De baton die de estafettelopers aan elkaar door moeten geven, vliegt in haar val uit haar hand en over de finish, buiten bereik. Het snelle opkrabbelen van Bol, die met haar handen voor haar gezicht nog wel als derde over de finish stapt, heeft daarom geen zin meer. Nederland wordt gediskwalificeerd.

Zo loopt de Nederlandse atletiekploeg, een selectie die met grote verwachtingen naar Hongarije was afgereisd en vooraf door technisch directeur Vincent Kortbeek van de Atletiekunie als „enorm sterk” was bestempeld, op dag 1 van de WK atletiek twee vrijwel zekere medailles mis, en dat ook nog dankzij struikelpartijen van uitgerekend de twee grootste sterren, Hassan en Bol.

Teneergeslagen

Na afloop zijn de twee atletes teneergeslagen. „Ik denk dat ik Tsegay heb aangeraakt waardoor ik mijn balans ben verloren”, zegt Hassan. „Ik ben verdrietig.”

„We zijn allemaal mensen en we maken allemaal fouten”, zegt Bol met haar blik naar de grond gericht. „Maar je wil ze niet maken op het hoogste niveau. Ik weet niet hoe of waarom ik ten val kwam. Ik snap het niet.” Daarna neemt haar teamgenoot Bonevacia haar nadrukkelijk in bescherming door te zeggen dat de ploeg er vandoor moet. Morgen staat er weer een race op het programma.

In die zin is het voor de twee Nederlandse atletieksterren nog van groot belang hoe ze reageren op hun valpartijen, zowel fysiek als mentaal. Bol is topfavoriete op de 400 meter horden en met de Nederlandse estafettevrouwen medaillekandidaat op de 400 meter. Hassan wordt geacht mee te doen om het podium op de 1.500 en 5.000 meter.

Deze race gaan we niet meenemen naar morgen. Dan gaan we gewoon weer goed lopen

Lieke Klaver gemengde estafetteploeg

„Ik voel het nog niet, ik ga het morgenochtend meemaken”, zegt Bol over haar lichaam. Haar teamgenoot Lieke Klaver vult aan: „Deze race gaan we niet meenemen naar morgen. Dan gaan we gewoon weer goed lopen.” Bol komt maandag weer in actie als de series van de 400 meter horden op het programma staan.

Hassan, die na haar race vanuit de mixed zone op haar beurt Bol zag vallen, wordt zondagavond alweer in het stadion verwacht, voor de halve finales van de 1.500 meter. Uit haar elleboog komt bloed, ze buigt haar knie om te voorkomen dat hij stijf wordt. Maar ze heeft niet het idee dat ze er niet meer mee kan lopen, zegt Hassan. „Ik voel me oké, ik denk dat het goed is.”

Hassan relativeert de bizarre ontknoping van haar wedstrijd en daarmee tevens de avond. „We kunnen er niks meer aan veranderen, en het kan altijd erger: er is niemand dood.” Van tegenslag wordt je alleen maar sterker, doceert Hassan dan ineens, als een ware lerares. „Winnen is eenvoudig, je verlies accepteren is moeilijk. Dit is een moeilijk moment, maar ook een leermoment voor de toekomst.”