Hoe begin je een column over de nieuwe documentaire The TMF Story? Met een van de vele smakelijke anekdotes die de geïnterviewde ex-vj’s over hun TMF-tijd vertelden – je eigen set in elkaar knutselen, te populair worden om nog met de bus te kunnen gaan, kussengevechten houden met Robbie Williams? Of toch met de vermeende „tieten”-uitspraken van TMF-oprichter Lex Harding? Dat is best een dilemma, kan ik je melden.
De documentaire in kwestie verscheen donderdag op RTL-streamingdienst Videoland, maar is sinds begin deze week al onderwerp van gesprek. Maandag meldde Tina Nijkamp (altijd op de hoogte van de laatste juice op het Mediapark) in haar tv-podcast dat Harding en mede-oprichter Herman Braakman ontevreden waren over wat er van geworden was en een advocaat op RTL hadden afgestuurd. Al gauw heette dat „de rel”, „ophef” en „commotie”; de Videoland-documentaire werd nu vergezeld van het bijvoeglijk naamwoord „veelbesproken”. Inmiddels staat The TMF Story online en lijkt ieder medium een eigen invalshoek te hebben gekozen voor waar die commotie precies om draait. Zo kopte PowNed: ‘Rel om Videoland-docu over TMF, oud-omroepbaas beschuldigd van racisme’. En Shownieuws: ‘Schokkende onthullingen in TMF-docu: paniekaanvallen en flauwvallen’. En dan was er dus ook veel te doen over tieten. Bij Goedemorgen Nederland (WNL) werd donderdagochtend een van de pijnlijkste fragmenten vertoond, waarin oud-vj Isabelle Brinkman vertelde hoe ze Harding om een beter salaris had gevraagd. Mede-vj Fabienne de Vries verdiende meer, terwijl Brinkman minstens zo veel werkte. „Isabelle”, had Harding daarop geantwoord; „je hebt helemaal gelijk. Maar je hebt geen tieten.”
Bij het kijken kun je niet anders dan je opwinden over zulke voorbeelden van seksisme, of over de keer dat Sylvana Simons bij haar vertrek als vj te horen kreeg dat ze „apenmuziek” zou hebben gedraaid. Dat de jonge vj’s waanzinnig veel uren maakten voor veel te weinig geld – daar ontkom je ook niet aan. En als je zo vermoeid raakt dat je er anderhalf jaar ziek van blijft, dan gaat er echt iets mis.
Wereld van mogelijkheden
Tegelijkertijd spreken vrijwel alle voormalige vj’s – óók Brinkman, óók Simons – met zo veel liefde en enthousiasme over TMF dat je je kunt afvragen of hier daadwerkelijk een rel gaande is. The TMF Story schetst geen eenzijdig beeld van de oude jongerenzender: er werd geruzied, er heerste een achterhaald beeld over vrouwen en er waren nog genoeg andere dingen aan de hand, maar de voormalige medewerkers herinneren zich hun tijd bij TMF ook als leuk, spannend en leerzaam. De vj’s zagen een wereld van mogelijkheden voor ze opengaan – ze maakten hun eigen programma’s, interviewden alle sterren. Ze werden zélf ineens sterren. Je gunt ze achteraf dat ze dat onder betere, gezondere werkomstandigheden hadden gedaan, maar 25 jaar na dato kun je dat niet meer bewerkstelligen. Ze hebben hoe dan ook geen spijt van hun TMF-avontuur, zeggen bijna alle geïnterviewden aan het eind van de tweedelige docu. Ze hadden het niet willen missen.
Harding en Braakman hadden gewoon kunnen zeggen dat dat ook voor hen geldt, maar dat ze met de kennis van nu wel op een aantal vlakken anders met hun personeel zouden omgaan. Dat is meer dan welkome zelfreflectie in een tijd dat er nog steeds veel winst te behalen valt op het gebied van omgangsvormen op mediaredacties. In plaats daarvan hebben ze zich vooral nog dieper ingegraven door te mopperen dat ze niet goed uit de verf komen. Ik denk dat dat een voorname reden is dat we het nu, als het over de TMF-documentaire gaat, weinig hebben over de fantastische jaren 00-outfits van de vj’s, of over bizarre programma’s als Wakker worden met Valerio. Nu hebben we het vooral over tieten. En dat is best jammer.
