Gelovigen willen baden in de heilige rivier, maar de Yamuna schuimt van het gif

Posted on November 7, 2024 by admin

De Yamuna in New Delhi schuimt. Door viezigheid. Het is een van de langste rivieren van India: de bron ligt in de bergachtige noordelijke deelstaat Uttarakhand, daarna stroomt het water ruim 1.300 kilometer door drie deelstaten en het hoofdstedelijk gewest.

Vooral ter hoogte van de hoofdstad New Delhi raakt de Yamuna vervuild doordat de industrie onbehandeld afvalwater vol fosfaten loost – en dit komt bovenop de riolen die erop afwateren. Het giftige schuim ontstaat vooral bij een lage waterstand, als er te weinig water is om de chemicaliën te verdunnen. Dit schuim tast de oevers en het waterleven aan, en is slecht voor de gezondheid, vooral de longen en huid.

Het terugkerende fenomeen valt vaak samen met belangrijke religieuze festivals. De Yamuna mondt uit in de Ganges, en allebei de rivieren gelden in het hindoeïstische geloof als heilig. Deze week wordt het festival Chhath Puja gevierd, waarbij vanuit het water een offerritueel wordt gehouden voor de opkomende zon. De verontrustende beelden van het chemische schuim dat aan de geduldige gelovigen plakt, veroorzaken steevast een rel. Maar intussen gaat in de miljoenenstad het leven met de Yamuna altijd door: vervuiling of niet.

De Yamuna-rivier

Een riool

„Als mensen aan een rivier denken, denken ze aan blauw, helder water. We zouden ons gelukkig moeten prijzen dat we in een stad wonen aan zo’n imponerende rivier als de Yamuna. Maar zou je eruit drinken?” Dr. Faiyaz Khudsar kijkt vanachter zijn zwarte brilmontuur naar een groep studenten die voor hem staat. De jongeren schudden driftig hun hoofd. De bioloog gaat verder: „Inderdaad, nooit. Je hoeft geen expert te zijn om te weten dat het niet goed gaat met de rivier van Delhi. Helaas is de Yamuna hier in de stad een riool geworden.”

Khudsar (54) spreekt zijn jonge publiek toe in het informatiecentrum van het Yamuna Biodiversity Park, ten noorden van New Delhi, op de westelijke oever van de Yamuna. Daar is hij als wetenschapper verantwoordelijk voor een project dat de rivier en de omliggende riviervlakte in een gezonde staat moet brengen.

De bioloog van de Universiteit van Delhi werkt voor zijn project samen met het stadsbestuur – specifiek met de zogeheten Delhi Development Authority, het orgaan dat toeziet op stadsontwikkeling. Khudsar constateert dat de natuur het vaak aflegt tegen de ontwikkelingsambities: „Nieuwe wegen, wijken die uit de grond worden gestampt, een metro-netwerk. Burgers vragen hun bestuurders nooit eens om betere natuurlijke systemen”, verzucht hij.

Dr. Faiyaz Khudsar is als wetenschapper verantwoordelijk voor een project dat de rivier en de omliggende riviervlakte in een gezonde staat moet brengen.

Foto’s: Siddharth Behl

De publieksvoorlichting in het Yamuna-park moet bezoekers die waarde wel doen inzien. Khudsar hoopt dat de jongere generatie zal leren „wat de rivier nodig heeft”. „Ik heb in mijn carrière de kwaliteit van leven achteruit zien gaan, omdat we niet meer voor onze natuurlijke omgeving zorgen. Deze studenten moeten nog zeker vijftig jaar doorleven, en ze merken nu al dat er tijden in Delhi zijn, dat de lucht eigenlijk niet te ademen is, en het water niet te drinken. Iedereen moet proberen verantwoordelijkheid te nemen, om dat op te schonen.”

Er is één punt waar de rivier het echt zwaar te verduren krijgt: dat gebeurt verderop in het district Wazirabad, waar de Yamuna langs industriegebieden stroomt. Het afvalwater daarvan wordt geloost. En dán gaat de rivier onder de Wazirabad Signature Bridge door, en botst op een stroom kolkend zwart water – afkomstig uit afvoerkanalen. Het riool voert afvalwater uit woonwijken naar de rivier. Dat gebeurt via zeker twintig afvoerpunten in de hele stad. Milieudeskundigen denken dat het er meer zijn, via illegale dump-sites of ongemarkeerde riolen uit ‘informele’ woonwijken.

Aan de oostelijke oever van de Yamuna, zo ver mogelijk van die vieze inkomende stroom vandaan, hebben enkele jonge mannen hun fietsen en scooters geparkeerd om een vislijn uit te gooien. Onder de brug wroet een groepje kinderen in de drek die ophoopt rondom de pilaren. Af en toe trekken ze een weggegooid kledingstuk of een offermand uit de stroom, op zoek naar muntgeld.

Het water trekt door onder de Signature Bridge, richting het oosten en zuiden van Delhi.

De conclusie van een rapport uit 2021 in opdracht van de Indiase overheid stelt over de rivier: „ongeschikt voor baden”.

‘De Yamuna verdient respect’

Al haar hele leven woont de 45-jarige Budhani Devi aan de Yamuna, in het zuidelijke stadsdistrict Okhla. Dat deel van de oever wordt al zeker anderhalve eeuw bewoond door arme landhorigen en arbeiders. Door verstedelijking zijn de gemeenschappen daar in de laatste decennia geslonken tot enkele honderden .

„Vroeger kookten we met het water uit de rivier. Dat kan nu nooit meer. Ik heb zelfs niet graag dat mijn kinderen erin zwemmen.” Direct contact met het water probeert ze te vermijden, zeker sinds ze drie jaar terug ziek werd van infecties die zouden zijn veroorzaakt door metalen en chemicaliën. Die bemoeilijken ook het verbouwen van gewassen, waarmee leden van deze rivier-gemeenschappen zichzelf in leven houden.

De Yamuna verdient respect, vindt Devi. De gemeenschap komt vaak samen op de oevers, voor religieuze festivals en verjaardagen. Het is Devi’s taak wierrookstokjes in de dikke modder te steken. Ze spreidt de stroken van haar oranje-geblokte sari uit en zwaait haar armen, zodat de stof rimpelt. „Wij leven altijd met de rivier. Maar ook de regering en de mensen in de stad moeten beseffen dat wij de Yamuna uiteindelijk niet in de hand hebben.”

Al haar hele leven woont de 45-jarige Budhani Devi aan de Yamuna, in het zuidelijke stadsdistrict Okhla. „Vroeger kookten we met het water uit de rivier. Dat kan nu nooit meer.”

Foto’s: Siddharth Behl

Tussen de grote dammen van Wazirabad en Okhla legt de Yamuna 22 kilometer af – nog geen 2 procent van de totale lengte. Uit datzelfde stuk is echter zo’n 80 procent van de vervuiling die in de hele rivier wordt aangetroffen afkomstig , zo becijferde het nationale onderzoeksinstituut Roorkee. De conclusie van een rapport uit 2021 in opdracht van de Indiase overheid: „ongeschikt voor baden”.

Eigenlijk was dat geen nieuws: ruim een decennium geleden ondernamen de autoriteiten van Delhi al stappen om de rivier op te schonen. In het hoofdstadsgewest gelden strenge regels voor het gebruik en verkoop van wasmiddelen die schadelijke chemische bestanddelen bevatten. Nu er weer berichten over het gifschuim in de hoofdstad zijn, wijzen autoriteiten naar elkaar.

Ecoloog Faiyaz Khudsar is teleurgesteld over het gebrek aan politieke wil om de problemen van de Yamuna aan te pakken. „ Milieubeleid zou naar de lange termijn moeten kijken, dat past niet in verkiezingscycli van vijf jaar.”

Dit jaar meldde het bestuur van Delhi dat acht van de veertig rioolzuiveringsinstallaties in de hoofdstad niet functioneren. Op nog eens zes andere locaties zou de installatie niet op volle kracht draaien.

Vissers nabij de Yamuna in Okhla, Delhi. De Yamuna is gedurende zo’n vijf maanden hun vis-terrein.

Foto’s: Siddharth Behl

Een groen net

In de strijd tegen het chemische schuim, zet het bestuur van Delhi ad hoc methoden in. Beambten sprayen water, soms vermengd met chemicaliën (onduidelijk is precies welk mengsel wordt gebruikt) op de vervuilingslaag, in de hoop dat die zo oplost. Met bamboestokken is een groen net tussen de oevers gespannen, het dobberende schuim hoopt zich er op.

Iets verderop zitten zes mannen onder de canvas luifel van een geïmproviseerde tent. „Straks gaat de sluis dicht, zodat er geen water is en dan lijkt het alsof het schuim verdwenen is.” Visser Pavan laat een korte stilte vallen terwijl hij rijst over zes borden verdeelt voor het ontbijt. „Maar goed, dan is er dus ook niet genoeg water om te vissen. Ik denk dat wij binnenkort verkassen.”

Pavan – de mannen gebruiken doorgaans maar één naam – en de anderen met wie hij dagelijks werkt, zijn gewend aan een nomadisch bestaan. De Yamuna is gedurende zo’n vijf maanden hun vis-terrein. Ze slaan hun kamp op langs de oevers van de buitenwijken, waar ze vanochtend een paar kilo meervallen in de netten aantroffen – daarvoor krijgen ze op de markt later 100 roepies (ongeveer 1 euro) per kilo.

Als er schuim is, prikt je huid. Je longen branden. Het water stinkt, het voelt vreemd aan

Pavan
visser

De vissers zagen het schuim zo’n vijftien jaar geleden voor het eerst op het wateroppervlak voorbij drijven. Jamdar ging verhaal halen bij de beambte die de Okhla-dam beheert. Die wees in de verte – naar de afvoerpunten van de stad en industrie. Daarna kwam er steeds meer schuim, volgens Pavan. „Logisch: in de stad kwamen steeds meer mensen wonen, die allemaal riool en afwatering nodig hebben.” De lange, kale man wijst naar het viaduct en de grote flatgebouwen die te zien zijn aan de benevelde horizon. Hier bepaalde de Yamuna ooit het landschap, inmiddels groeien Delhi’s satellietsteden steeds verder uit.

Op de handen van Pavan zijn diepe kloven en oude blaren zichtbaar. „We moeten wel eens onze handen en voeten in het water steken. Als er schuim is, prikt je huid. Je longen branden. Het water stinkt, het voelt vreemd aan.”

De vissers hebben geen andere keus dan hun beroep uit te oefenen, maar ze nemen tegenwoordig wel voorzorgsmaatregelen. Uit jutezakken haalt hij een tube crème en een fles hoestdrank tevoorschijn. Meer kunnen ze niet, zegt Jamdar. Hij betwijfelt niet dat het opschonen van de Yamuna de overheid veel geld zal kosten. „Maar één ding lijkt mij echt duidelijk: de afvoerbuizen moeten niet meer in de rivier uitkomen.”

Een dag later is het tentje van de vissers inderdaad verdwenen bij de Okhla-dam. De sluizen zijn nog steeds dicht, van de rivier is weinig meer over dan een ondiepe laag water. Vanaf een graslandje aan de oever maken een jonge man en zijn moeder zich klaar voor een ritueel.

Hier was eerder de Kalindi Kunj ghat ingericht – een ceremonieplaats aan de rivier. Maar de autoriteiten hebben de officiële vieringen verplaatst omdat het afval hier vaak ophoopt en vanwege de volksgezondheid .

De man, die vanaf zijn heupen in een witte dhoti is gewikkeld, draagt een klein altaarbeeld. Dat moet hij in de zwarte modder en het slijk van de Yamuna steken. De Yamuna deelt de naam met de riviergodin, dochter van de zonnegod én tweelingzus van de god Yama van de dood. Wetenschappers mogen het dan afraden, baden in of drinken uit de Yamuna zou de zonden van de gelovige wegnemen .

Om in hun levensonderhoud te kunnen voorzien komen de vissers het grootste deel van het jaar in vervuild water terecht, waardoor ze last krijgen van huid-en gezondheidsproblemen.

Geen echte duik

De heiligheid van het water maakt soms dat plannen te voorzichtig worden aangepakt; hetzelfde probleem doet zich voor bij plannen om de heilige Ganges schoon te maken. De heilige rivieren reinigen zichzelf, stellen mensen. Maar het geloosde afval en het riool zijn te veel gebleken voor de natuurlijke systemen, benadrukt ecoloog Khudsar. „Dat is geen falen van de rivier. Onze boodschap is niet bedoeld om mensen religieus te kwetsen. Wél om ze te laten inzien dat er in wetenschappelijk, chemisch opzicht, een probleem is.”

Dat is geen falen van de rivier. Onze boodschap is niet bedoeld om mensen religieus te kwetsen

Dr. Faiyaz Khudsar
ecoloog

En dus, wijst de moeder aan de Yamuna-oever naar haar zoon, moet hij misschien maar geen echte duik nemen in het vervuilde water om zijn zonden te laten wassen. Wel eventjes stilstaan, met zijn voeten in de modder. „Het is hoe dan ook een heilige plek.”

Als deze week gelovigen de zonnegod begroeten, zullen velen waarschijnlijk geen aanpassingen doen aan de traditie. De stadsautoriteiten van Delhi gaven maandag een waarschuwing over de hopen schuim. Van 7 november hebben ze een vrije dag gemaakt, voor de vieringen.

Video Siddharth Behl

Polen staan niet meer te trappelen om in Nederland te werken. ‘Misschien komen Nederlanders over een paar jaar wel naar Polen voor werk’

admin
November 8, 2024
0

Meteen vanuit het treinstation van het Poolse stadje Opole zijn bloeiende tulpenvelden, Nederlandse molens en Amsterdamse grachten te zien. Talloze reclameborden en winkeletalages prijzen hier Nederland aan met teksten als Praca w Holandii – werken in Nederland. De zuidwestelijke provinciestad is al vijfentwintig jaar dé plek voor Polen die in Nederland willen werken.

In het centrum van de stad zijn van oudsher tientallen Nederlandse uitzendbureaus gevestigd. Het Nederlandse woord ‘uitzendbureau’ is volledig opgenomen in de Poolse taal, blijkt uit gesprekken met de inwoners van Opole. Zelden gebruikt iemand hiervoor het Poolse woord. En dat valt niet los te zien van de rol die Opole daarin speelt. Op deze plek begon de arbeidsmigratie vanuit Centraal- en Oost-Europa naar Nederland.

Begin deze eeuw stond Opole (met ruim 127.000 inwoners ongeveer even groot als Leiden) volledig in het teken van werk in het buitenland. Vooral Duitsland en Nederland waren populaire bestemmingen. Hele dorpen uit de regio trokken leeg. Iedere vrijdagavond stapten honderden Polen in de bus om te gaan werken in Nederland. Opole was dé exportstad voor arbeidsmigratie naar Nederland.

De ‘gouden jaren’ voor de uitzendbranche in Polen zijn nu voorbij. Het aantal uitzendbureaus in Opole is de laatste jaren fors afgenomen, aldus Okap, de Poolse branchevereniging voor uitzendbureaus. Niet lang geleden stonden Poolse arbeidsmigranten in rijen voor de loketten van de Nederlandse uitzendbureaus. „Nu is het al veel als een uitzendbureau vijf mensen per maand uit Opole naar Nederland uitzendt”, zegt Aleksandra Idzikowska van Okap.

Hoe kwam de uitzendbranche in Opole op? En hoe kon die zo snel weer veranderen? Een reconstructie aan de hand van een tiental betrokkenen die de opkomst en neergang van de uitzendbranche in Opole van dichtbij meemaakten.

Cowboybusiness

Vijfentwintig jaar woont hij nu in Opole, waar hij kinderen kreeg en geldt als een van de oprichters van de plaatselijke uitzendbranche. De Nederlander Guido Vreuls (55) rekruteerde tientallen arbeidsmigranten per dag, honderden per week en duizenden per jaar vanuit Opole voor werk in Nederland, vertelt hij in zijn lievelingsrestaurant in de stad, waar hij het personeel in vloeiend Pools aanspreekt.

Voordat hij voor het eerst in Opole kwam, was hij in Duitsland op zoek naar personeel voor het Nederlandse uitzendbureau Dactylo. Maar tijdens wervingsbijeenkomsten bij de Oosterburen kwam hij Polen tegen die zich hadden aangemeld voor werk in Nederland.

**Guido Vreuls** woont 25 jaar in Opole.

Deze Polen hadden een Duits paspoort en konden daarom al legaal in Nederland werken – nog voordat Polen lid was van de Europese Unie; en voor de Poolse arbeiders was er ook geen vrij verkeer van werknemers dankzij het Schengen-akkoord. Na de Tweede Wereldoorlog had Polen een stuk Duits grondgebied overgenomen, waardoor in de regio Opole veel Polen een dubbel paspoort hadden: een bordeaux-rood Duits paspoort en het blauwe Poolse. Vreuls en andere Nederlandse uitzenders ontdekten dat er dankzij deze bordeaux-rode paspoorten in Opole een buitenkans lag.

Toen Vreuls rond de eeuwwisseling voor het eerst in Opole aankwam om Polen met een Duits paspoort te werven trof hij „een totaal ongeorganiseerde cowboybusiness aan”, vertelt de Limburger. „De mensen werden letterlijk aan de keukentafel geronseld.” Nederlandse uitzendbureaus betaalden Polen die een beetje Duits of Engels spraken voor elke geronselde arbeider met een dubbel paspoort. Die tussenpersonen hingen flyers op aan lantaarnpalen, herinnert Vreuls zich, met daarop hun adres en telefoonnummer en de belofte van werk in Nederland.

Mensen hadden geen idee waar ze terecht zouden komen. Vaak bleek dat een schuur of een lekkende caravan op een camping

Guido Vreuls
recruiter

„De geïnteresseerden gingen dan bij die tussenpersoon langs en kwamen op gesprek aan de keukentafel”, zegt Vreuls. Wat iemand in z’n mars had, was niet relevant. Had iemand een Duits paspoort, en twee armen en benen? Pak maar in, zei de ‘recruiter’ dan. Om negen uur vanavond vertrekt een bus. Vreuls: „Mensen hadden geen idee waar ze terecht zouden komen. Vaak bleek dat een schuur of een lekkende caravan op een camping.” En de recruiter kreeg een paar tientjes per persoon.

Aan de keukentafel rekruteren paste niet bij het bedrijf waar hij voor werkte, vond Vreuls. Dactylo had een beursnotering en moest zich daarom „netjes” gedragen. Vreuls richtte net buiten de stad een „bureautje” op, waar de arbeidsmigranten langs moesten komen voor een ‘selectie-interview’ voordat ze naar Nederland mochten. Een unicum in die tijd.

Al snel volgden meer bureaus. En zo ontstond rond de eeuwwisseling in korte tijd een industrie in Opole die geheel gericht was op het rekruteren en uitzenden van Poolse arbeidskrachten naar Nederland. De loketten waar mensen zich konden melden, popten op rondom het treinstation. Het lokale busbedrijf Sindbad zag ook een kans en richtte zich op de nieuwe markt. Elke vrijdag vertrokken meerdere bussen naar plekken als Venray, Badhoevedorp en Zevenaar.

Vanaf 2003 runde Vreuls de Poolse vestiging van het Nederlandse uitzendbureau OTTO Work Force – nu het grootste voor arbeidsmigranten van Europa. Soms waren de rijen voor het kantoor in Opole zo lang dat hij ’s middags al een briefje op de deur hing dat de inschrijvingen voor werk in Nederland vol zaten, vertelt Vreuls. „Er kwamen zoveel mensen dat we het niet konden bijbenen.”

Vreuls leerde alles over de kunst van het rekruteren. „Bij OTTO zochten we naar de ‘culture fittest’-kandidaten.” Mensen die het werk in Nederland aankonden. Via intakegesprekken probeerden recruiters erachter te komen of iemand bijvoorbeeld monotoon werk aankon. En of iemand allergieën heeft. „Als je in een distributiecentrum werkt waar je voedselwaren moet verplaatsen, dan wil je niet dat iemand een allergie heeft die het werk belemmert.”

Reis voor journalisten

Al snel werden in Opole de verschillen tussen Polen met en zonder een Duits ‘rood’ paspoort zichtbaar. De roden, die herkende je aan de voortuin, vertelt Vreuls. „Als die goed onderhouden was, wist je: Duits paspoort.” De uit Nederland teruggekeerde Polen hadden zich volgens Vreuls laten inspireren door de Nederlandse aangeharkte gazons. Én kwamen terug met flink hogere salarissen dan de Poolse. Dat geld ging naar nieuw gestucte muren, meubels en duurdere auto’s, weet Ryszard Pierzchala (70) nog, die in de beginjaren de marketing van OTTO Work Force in Polen deed. „Mensen gaven hun geld niet uit in Nederland, maar in Polen.”

En die zichtbare verschillen leidden tot jaloezie. De lokale bevolking kreeg steeds meer kritiek op de uitzendbranche. Niet alleen zorgde de branche voor welvaartsverschillen tussen Polen met en zonder rood paspoort, ook zou ze zorgen voor echtscheidingen. „Mannen waren vaak lang weg bij hun gezin en daardoor gingen sommige relaties inderdaad stuk”, herinnert Vreuls zich. Bovendien verschenen in de Poolse media steeds vaker negatieve berichten over slechte arbeidsomstandigheden en uitbuiting van Poolse arbeidsmigranten in Nederland.

OTTO Work Force deed er daarom alles aan om een goede reputatie op te bouwen en te behouden. Zo werd het bedrijf hoofdsponsor van de lokale voetbalclub Odra Opole. En sponsorde het hardloopwedstrijden, dansclubs en taekwondo-scholen. „Alleen sponsoring van de voetbalclub kostte OTTO al een miljoen zloty [omgerekend ongeveer 230.000 euro]”, vertelt Vreuls, die later kortstondig voorzitter werd van de club. „De sponsoring was niet alleen bedoeld als reclame”, zegt Vreuls. „We wilden de lokale bevolking ook iets teruggeven. Laten zien dat we niet alleen iets kwamen halen.”

De gouden jaren van de uitzendbranche zijn voorbij. Het aantal uitzendbureaus in Opole is de laatste jaren fors afgenomen.

Foto’s: Anna Liminowicz

Pronken op jaarlijks feest

Daarnaast organiseerde OTTO voor uitzendkrachten jaarlijks een groot feest, vertelt marketeer Pierzchala. Het ene jaar in Nederland, het andere in Polen. Er speelde een live coverband van The Beatles. Uitzendkrachten konden op hun feest pronken met hun gouden of zilveren tulpen – een prijs voor degene die het grootste aantal uren had gewerkt.

Om de negatieve berichtgeving in de Poolse media over arbeidsmigratie in Nederland te beïnvloeden, organiseerde OTTO een reis voor journalisten uit Polen. „Tientallen journalisten reisden op onze kosten met de bus naar Nederland om de werk- en woonplekken van de Poolse uitzendkrachten te laten zien”, vertelt Pierzchala. „Dat moest het beeld herstellen dat Nederland een en al ellende was, én was gratis reclame voor ons.”

Rond 2005, wat de gouden periode was voor de uitzendbranche in Opole, vertrokken ongeveer 10.000 mensen alleen al uit de provincie Opole naar het buitenland, aldus branchevereniging Okap. Zeker 90 procent van hen ging naar Nederland.

**Burgemeester Arkadiusz Wisniewski** in zijn kantoor.

Nu zijn in Opole geen rijen meer te zien van Polen die wachten voor de ingang van een uitzendbureau. Het aantal bussen dat naar Nederland vertrekt, is gedaald. En als de burgemeester van de stad gevraagd wordt naar Opoles eerste en grootste uitzendbureau, OTTO Work Force, moet hij even nadenken. „De economie van Opole is al lang niet meer afhankelijk van de uitzendbureaus”, zegt Arkadiusz Wisniewski, in zijn chique werkkamer van het stadhuis. „Sterker nog: we zien steeds meer migranten vanuit het buitenland naar Opole komen.”

De lonen zijn zo hard gestegen dat het verschil met Nederland verwaarloosbaar is

Het gaat goed met de Poolse economie en dat merkt de plaatselijke uitzendbranche. Zo’n twintig jaar geleden konden Polen in Nederland vier keer meer verdienen dan in hun thuisland. Maar de lonen zijn zo hard gestegen dat het verschil inmiddels verwaarloosbaar is, als ook de kosten van huren en leven in Nederland worden meegerekend. En was de werkloosheid in Polen rond de eeuwwisseling nog zo’n 15 procent, nu is die met 2,9 procent historisch laag.

„Polen vinden daarnaast de woonomstandigheden in Nederland onaantrekkelijk”, zegt Aleksandra Idzikowska van Okap, in een eenmanskantoortje aan de rand van de stad. „Ze willen niet meer met vreemden in een huis wonen zoals voor arbeidsmigranten gebruikelijk is in Nederland, maar met hun eigen gezin.”

De coronatijd was een keerpunt: veel arbeidsmigranten keerden toen terug naar Polen. Sindsdien is de Poolse economie alleen maar concurrerender geworden met andere landen. Het bruto binnenlands product (bbp; de omvang van de economie) van Polen was vorig jaar 750 miljard euro. Ter vergelijking: het bbp van Nederland is ruim 1.000 miljard euro.

Naast het Poolse kantoor van OTTO Workforce, pal tegenover het treinstation van Opole, bevindt zich op de tweede etage van een appartementencomplex het kantoortje van tolk Nederlands Rafal Mazur (53). Waar hij een jaar of tien geleden nog vooral verzoeken had om arbeidscontracten in het Pools te vertalen, moet hij nu steeds vaker vertaalwerk doen voor Polen die terugkeren. Niet geïnde pensioen- en vakantiegelden, leasecontracten, of omdat ze een huis in Polen willen bouwen en daarvoor vertaalde documenten nodig hebben. Mazur: „Soms keren ze terug om voor hun ouders te zorgen. Of omdat hun kinderen op een Nederlandse school niet meekomen vanwege de taalbarrière.”

Busstation in Opole. Arbeidsmigranten vertrekken vanaf hier met de bus naar Nederland.

Arbeidershotel in een buitenwijk van Opole.

Foto’s: Foto Anna Liminowicz

De recruitmentmarkt is door de terugkomst van de Polen en de wegebbende aantrekkingskracht van Nederland „competitiever dan ooit”, volgens Idzikowska van Okap. Omdat personeel schaars is, concurreren uitzendbureaus nu veel meer op arbeidsvoorwaarden zoals flexibele werktijden en mogelijkheden om professioneel door te groeien, ziet de branchevereniging. „Of met ‘ziektebonussen’: hoe minder dagen je ziek bent, hoe meer je extra kunt verdienen.”

Uitzendbureau Hobij, dat in Nederland onder meer buitenlandse uitzendkrachten levert aan de logistiek, ziet sinds corona dat fysieke werving op hun kantoor in Opole nauwelijks meer plaatsvindt. De rijen mensen voor de bureaus zijn dankzij internet-rekrutering volledig verdwenen. „Omdat de concurrentie tegenwoordig zo groot is, zoeken we nu weer nieuwe werknemers op ouderwetse banenbeurzen”, zegt directeur van de Poolse vestiging Magdalena Godzal in haar kantoor, dat omringd wordt door andere uitzendbureaus.

OTTO Work Force in Opole richt zich om dezelfde reden nu vooral op rekrutering voor de lokale markt in Polen, in plaats van op werving naar Nederland, zegt Tomasz Dudek, directeur Oost-Europa van OTTO Work Force. Zijn kantoor, behangen met foto’s van Amsterdamse grachten, staat nog steeds prominent voor het treinstation waar ze 25 jaar geleden ook begonnen. „Er is hier nu zo veel bedrijvigheid dat het meer loont. Veel Polen willen nu liever voor lokale bedrijven werken.” Voor de werving voor de Nederlandse markt kijkt OTTO Work Force daarom noodgedwongen vaker naar landen als Bulgarije en Roemenië.

Polen is nu een land dat arbeidsmigranten uit andere landen aantrekt

Polen is nu een land dat arbeidsmigranten uit andere landen aantrekt. „Vooral uit Oekraïne, Wit-Rusland, Georgië en Moldavië, van oudsher landen van waaruit mensen naar Polen komen”, zegt Idzikowska van Okap. „Maar sinds kort zien we ook migranten uit India, Pakistan en Colombia.”

De Nederlander Vreuls rijdt naar een grauw industrieterrein in Opole, waar onlangs een huisvestingslocatie voor buitenlandse arbeidskrachten is geopend. Hij ziet met lede ogen aan hoe de arbeidsmigranten – vermoedelijk uit Georgië en Azerbeidzjan – weggestopt zitten aan de rand van de stad. „In Nederland noemen we dit een Polenhotel”, zegt hij vanaf de parking. „Die hebben we hier nu ook.”

Polen maakt hiermee dezelfde fouten die Nederland eerder maakte met de integratie van Polen, denkt Vreuls, die inmiddels in de sportkledingbranche werkt. „En daarvoor met de Turkse en Marokkaanse gastarbeiders. De Polen denken dat deze arbeidsmigranten uit landen als Georgië tijdelijk komen voor werk, maar velen zullen hier blijven.” En aan integratie van deze nieuwe migranten, die pas sinds de coronatijd in groten getale Polen bereiken, denken ze nog niet aan de burelen van het stadskantoor.

Het tekent hoe snel Europa verandert. Was Opole twintig jaar geleden nog dé stad om aan goedkope arbeidskrachten te komen voor lagelonen-werk in Nederland, nu is de stad een plek waar nauwelijks nog een Pool vertrekt en migranten van duizenden kilometers verderop naartoe komen vanwege de hogere lonen. „Opole is veranderd van een exportstad in een importstad”, zegt burgemeester Wisniewski.

Ook Dudek van OTTO Work Force ziet het tij keren: „Misschien komen over een paar jaar wel Nederlanders naar Polen voor werk.”

Gelovigen willen baden in de heilige rivier, maar de Yamuna schuimt van het gif

admin
November 7, 2024
0

De Yamuna-rivier

Een riool

Dr. Faiyaz Khudsar is als wetenschapper verantwoordelijk voor een project dat de rivier en de omliggende riviervlakte in een gezonde staat moet brengen.

Foto’s: Siddharth Behl

Het water trekt door onder de Signature Bridge, richting het oosten en zuiden van Delhi.

‘De Yamuna verdient respect’

Al haar hele leven woont de 45-jarige Budhani Devi aan de Yamuna, in het zuidelijke stadsdistrict Okhla. „Vroeger kookten we met het water uit de rivier. Dat kan nu nooit meer.”

Foto’s: Siddharth Behl

Vissers nabij de Yamuna in Okhla, Delhi. De Yamuna is gedurende zo’n vijf maanden hun vis-terrein.

Foto’s: Siddharth Behl

Een groen net

Als er schuim is, prikt je huid. Je longen branden. Het water stinkt, het voelt vreemd aan

Pavan
visser

Geen echte duik

Dat is geen falen van de rivier. Onze boodschap is niet bedoeld om mensen religieus te kwetsen

Dr. Faiyaz Khudsar
ecoloog

Video Siddharth Behl

Netanyahu ontslaat populaire minister van Defensie Gallant die hem en coalitiegenoten in de weg zat

admin
November 6, 2024
0

Ze spraken elkaar al maanden nauwelijks meer en hadden dikwijls ruzie. Sterker nog, in maart vorig jaar had premier Netanyahu ook al eens geprobeerd om zijn populaire minister van Defensie Yoav Gallant te lozen. Maar op dat besluit moest de premier terugkomen, toen er in reactie daarop massale demonstraties en een nationale proteststaking uitbraken .

Dinsdagavond, toen Benjamin Netanyahu Gallant voor de tweede keer zijn congé gaf, gingen opnieuw duizenden Israëliërs spontaan de straat op om te protesteren, zij het minder massaal dan vorig jaar. Toen ging het om omstreden juridische hervormingen waar Gallant tegen was, omdat veel reservisten er een aantasting van de democratie in zagen en daarom niet langer bereid waren voortaan nog in het leger te dienen. Maar Netanyahu staat er na de recente klappen die de Israëlische strijdkrachten Hamas en Hezbollah hebben toegebracht sterker voor dan toen. En niets wijst er ditmaal op dat het ontslag wordt teruggedraaid.

Toch kwam het vertrek van Gallant, zelf een voormalig legeraanvoerder en gerespecteerd bij het militaire apparaat, voor velen als een schok. Oppositieleider Yair Lapid sprak van een „daad van waanzin” om de ervaren Gallant midden in de nog lopende oorlogen in Gaza en Libanon te vervangen door Israel Katz. De laatste was de afgelopen jaren minister van Buitenlandse Zaken en geldt als nauwe bondgenoot van Netanyahu, maar zijn militaire ervaring beperkt zich tot zijn diensttijd decennia geleden.

Internationaal Strafhof

Gallant is overigens ook de man die – ironisch genoeg samen met Netanyahu – kans loopt te worden aangeklaagd door het Internationaal Strafhof in Den Haag wegens Israëlische oorlogsmisdaden tijdens de Gaza-oorlog. Het Hof onderzoekt of het inderdaad een arrestatiebevel tegen beiden moet uitvaardigen, zoals aanklager Karim Khan wil. Wereldwijd is er veel kritiek op de meedogenloze manier waarop het Israëlische leger in Gaza – onder de politieke leiding van Netanyahu en Gallant – te werk is gegaan na de dodelijke aanval van Hamas op Zuid-Israël van 7 oktober vorig jaar.

Het lijkt geen toeval dat Netanyahu Gallant juist op de dag van de Amerikaanse verkiezingen uit zijn kabinet gooide, toen de ogen even niet op Israël waren gevestigd. Gallant, een militair in hart en nieren die Israëls veiligheidsbelang altijd voorop stelde, lag uitstekend bij de Amerikanen. De VS zijn veruit de belangrijkste wapenleverancier en bondgenoot van Israël in de huidige oorlogen. Terwijl Netanyahu een zeer stroeve relatie had met president Joe Biden, werkte Gallant soepel samen met zijn Amerikaanse collega Lloyd Austin. Beide mannen telefoneerden sinds het uitbreken van de Gaza-oorlog bijna honderd keer, meldden Israëlische media.

Netanyahu motiveerde zijn besluit dinsdag met het feit dat er een vertrouwenscrisis tussen hem en Gallant was ontstaan en dat die de besluitvorming over Israëls oorlogsvoering bemoeilijkte. Deze verdeeldheid speelde hun vijanden in de kaart, stelde hij.

Wat de premier er niet bij zei is dat Gallant er – met instemming van het seculiere deel van de Israëlische bevolking – op hamert dat elke jonge Israëlische man zijn dienstplicht behoort te doen, ook orthodoxen. Dit was tegen het zere been van Netanyahu’s orthodoxe coalitiepartners, die stellen dat de omstreden maar al decennia geldende vrijstelling voor orthodoxe jongens die in een talmud-school studeren gehandhaafd moet blijven. De twee orthodoxe partijen hebben al gedreigd de regering te laten vallen als Netanyahu toch akkoord gaat met een dienstplicht voor orthodoxe jongeren. Maandag liet Gallant nog 7.000 orthodoxen oproepen voor hun dienstplicht.

Gijzelaars

Een ander wrijfpunt tussen Netanyahu en Gallant, dat de ontslagen minister dinsdagavond op een persconferentie zelf ook aanroerde, betreft de noodzaak van een staakt-het-vuren met Hamas. Zo zouden de nog circa honderd overgebleven gijzelaars vrij kunnen komen in ruil voor Palestijnen uit Israëlische gevangenissen. Gallant meent – evenals de legertop – dat zo’n bestand de beste manier is om de gijzelaars vrij te krijgen. Netanyahu houdt echter vol dat Hamas beter eerst volledig kan worden vernietigd. Gallant en veel andere Israëliërs vrezen echter dat de meeste, zo niet alle gijzelaars zo’n aanpak niet overleven. Netanyahu’s extreemrechtse coalitiepartners hebben evenwel gedreigd het kabinet op te blazen als er zo’n bestand met Hamas zou komen.

Bij zijn persconferentie brak Gallant ook een lans voor een onderzoek naar de fouten aan Israëlische kant, die ertoe leidden dat strijders van Hamas op 7 oktober 2023 vrijwel ongehinderd diep in Zuid-Israël konden doordringen. Hiertegen heeft Netanyahu – destijds ook al regeringsleider en feitelijk dus de voornaamste verantwoordelijke – zich steeds verzet, mede uit vrees dat dit hem politiek de kop zou kosten.

Netanyahu’s talrijke critici in Israël zien Gallants ontslag als een nieuw bewijs dat de premier zijn eigen belangen steevast laat prevaleren boven het nationaal belang. Commentatoren suggereren dat de premier het ook niet bij het ontslag van de voor hem lastige minister van Defensie wil laten. Ook de huidige legerchef, generaal Herzi Halevi, en het hoofd van de binnenlandse veiligheidsdienst Shin Bet, Ronen Bar, die beiden soms aanvaringen met Netanyahu hebben gehad, zou dit lot wachten. Medewerkers van de premier ontkenden weliswaar dat er zulke plannen bestaan, maar Netanyahu staat niet bekend om zijn vergevingsgezindheid jegens mensen die hem in de weg staan.

Nieuwe minister van Defensie Israel Katz

De 69-jarige Israel Katz, de nieuwe minister van Defensie die tot deze week de scepter op het departement van Buitenlandse Zaken zwaaide, loopt al decennia mee in de Israëlische politiek. Veel militaire ervaring heeft hij echter niet. Hij diende midden jaren zeventig tijdens zijn diensttijd als paratroeper. Anders dan zijn voorganger Yoav Gallant, een voormalige generaal en legerstafchef, geldt Katz echter als een zeer loyale bondgenoot van premier Netanyahu.

Als minister van Buitenlandse Zaken stond Katz bekend om zijn weinig diplomatieke stijl. In Israël wordt hij wel als „een bulldozer” omschreven. Met kenmerkende bravoure beloofde hij meteen met het militaire apparaat te zullen samenwerken om Hamas te vernietigen en de gijzelaars vrij te krijgen. Gallant had juist betoogd dat die twee dingen niet goed samengingen en dat Israël beter kon aansturen op een bestand met Hamas om de resterende gijzelaars vrij te krijgen.

Vorige maand nog verklaarde Katz Antonio Guterres, de secretaris-generaal van de VN, tot persona non grata omdat deze een Iraanse raketbeschieting op Israël niet scherp genoeg zou hebben veroordeeld. Ook liep Katz voorop bij de Israëlische pogingen om UNRWA, de voornaamste VN-organisatie voor humanitaire hulp aan de Palestijnen, het werken in de door Israël bezette gebieden onmogelijk te maken.

Katz wordt gerekend tot de rechtervleugel van de Likud-partij en geldt als een uitgesproken voorstander van meer nederzettingen in de bezette gebieden. Eerder was Katz, die is gehuwd en twee kinderen heeft, onder meer minister van Verkeer.

De Yamuna-rivier

Een riool

‘De Yamuna verdient respect’

Een groen net

Geen echte duik

Related Posts

Polen staan niet meer te trappelen om in Nederland te werken. ‘Misschien komen Nederlanders over een paar jaar wel naar Polen voor werk’

Cowboybusiness

Reis voor journalisten

Pronken op jaarlijks feest

Gelovigen willen baden in de heilige rivier, maar de Yamuna schuimt van het gif

De Yamuna-rivier

Een riool

‘De Yamuna verdient respect’

Een groen net

Geen echte duik

Netanyahu ontslaat populaire minister van Defensie Gallant die hem en coalitiegenoten in de weg zat

Internationaal Strafhof

Gijzelaars