1Sakir Khader ‘Dag van het afscheid’
De schaduw van de dood hangt nadrukkelijk over Yawm al-Firak (‘Dag van het afscheid’), de even indrukwekkende als deprimerende eerste solotentoonstelling van de Palestijns-Nederlandse fotograaf Sakir Khader bij het Amsterdamse Foam. Nog voordat de bezoeker de zalen kan betreden wordt hij al geconfronteerd met een doek dat de fotograaf op zijn reizen meevoert en als lijkwade voor hemzelf kan dienen mocht hij tijdens zijn werk omkomen.
Lees ook
De indrukwekkende expositie van fotograaf Sakir Khader begint met zijn eigen lijkwade
2Impressionisme Van Monet tot Morisot
Wie de komende maanden naar Parijs wil, kan in Den Haag terecht. Op de tentoonstelling Nieuw Parijs in het Kunstmuseum waan je je in de Franse hoofdstad, en dat niet alleen: behalve op een andere plek raak je ook in een ander jaar verzeild. Daar wordt duidelijk dat het Franse Impressionisme zeven jaar eerder had kunnen beginnen. In 1867, toen de jonge Claude Monet zijn eerste drie gezichten op Parijs schilderde.
Lees ook
‘U zult zien dat iedereen over ons zal praten’: Hoe het Franse Impressionisme eerder had kunnen doorbreken
3Gebroeders Séeberger Pittoresk Parijs
In de prachtige expositie Revoir Paris, Parijs door de lens van de gebroeders Séeberger (1900-1907) zijn de foto’s te zien die de broers ruim een eeuw geleden maakten van dagelijkse taferelen. Aan het begin van de twintigste eeuw trokken de broers als amateurfotografen door Parijs. In die tijd riep de gemeente Parijs zijn inwoners op om de stad in beeld te vatten en zijn pittoreske kant te laten zien. Er werden wedstrijden en exposities rond een thema georganiseerd, waarvoor iedereen foto’s mocht insturen.
Lees ook
De gebroeders Séeberger tonen als amateurfotografen het Parijs rond 1900 van zijn pittoreske kant
4Poezenkunst Als de kat van huis is
Een expositie waarvan je gaat spinnen van plezier is de verrassende tentoonstelling Als de kat van huis is in het Nederlands Steendrukmuseum in Valkenswaard. Het is een eerbetoon aan de straat- en de huiskat in de kunst in Nederland en daarbuiten, met zelden getoonde kattenkunstwerken uit Nederlandse topmusea en privécollecties – zo’n vijftig tekeningen, schilderijen, etsen, foto’s, video’s en natuurlijk steendrukken (litho’s of lithografieën).
Lees ook
‘Slet en kat zijn een pot nat’: verrassende poezenkunst op expositie ‘Als de kat van huis is’
5American Photography Land van hoop en wanhoop
De Amerikaanse fotografie moet het hebben van de verhalen en het individualisme die werden vastgelegd. Daarmee werd een ideaalbeeld van het land geschapen, maar ook het tegenovergestelde. American Photography is tweeledig: enerzijds wordt de geschiedenis van de Amerikaanse fotografie geschetst vanaf halverwege de 19de eeuw, anderzijds wordt getoond hoe de (ver)vorming van de Amerikaanse geschiedenis vast werd gelegd op beeld.
Lees ook
Land van hoop en wanhoop: door ‘American Photography’ kan je het Amerikaanse heden beter begrijpen
6Pan-Afrikaanse kunst When We See Us
Een brede reikwijdte van honderd jaar figuratieve zwarte schilders komt in Brussel samen. In ‘When We See Us’ gaat het niet om slavernij, trauma en racisme, maar om spiritualiteit, emancipatie en ‘het alledaagse’. De titel van de tentoonstelling is geïnspireerd op de Netflix-serie When They See Us (2019) over het waargebeurde verhaal van vijf minderjarige jongens van kleur die onterecht ruim twintig jaar vastzaten voor de verkrachting van een witte vrouw. De boodschap: door het ‘witte oog’ is een zwarte huidskleur genoeg om als gewelddadig of gevaarlijk gezien te worden.
Lees ook
Geen pijn maar vreugde in een eeuw van zwarte zelfrepresentatie
7Late Middeleeuwen Zien en geloven
Verkleurde randen en donkere vlekken in de marges ontsieren de perkamenten bladen van een fors, bijna veertig centimeter hoog boek uit 1469. De pagina’s die te zien zijn in de openliggende foliant zijn met de hand beschreven met twee kolommen tekst in grote, gotische letters. Geen plaatjes. Je zou een dergelijk groezelig en zelfs beschadigd manuscript normaal gesproken niet snel verwachten op een ereplaats in een expositie. Toch ligt het in een vitrine te pronken in de fascinerende tentoonstelling Zien & Geloven. Zintuiglijke ervaring in de late middeleeuwen in Rijksmuseum Twenthe
Lees ook
Voelen, ruiken, horen – hoe zintuigen een rol speelden in de middeleeuwse geloofsbeleving
8Fotografie Saul Leiter
In de tentoonstelling Saul Leiter – An Unfinished World in het Amsterdamse Foam is een selectie te zien van tweehonderd van zijn werken: voornamelijk fotografie – zwart-wit en kleur – en een aantal abstracte schilderijen. Er zijn naakten, er zijn studioportretten, er is modefotografie (hij werkte onder andere voor Harper’s Bazaar, Esquire en de Britse Vogue). Maar vooral hangen er zijn prachtige, beroemde straatportretten waarbij je je afvraagt of het eigenlijk wel portretten zijn – zelden zijn de mensen op zijn foto’s echt goed zichtbaar.
Lees ook
Saul Leiters onverdeelde aandacht voor de terloopsheid der dingen
9Publiekslieveling Jan Mankes
Museum Belvédère en Museum Arnhem wijden gelijktijdig een tentoonstelling aan Jan Mankes. De jong gestorven kunstenaar schilderde in roerige tijden een verstilde wereld, realistisch maar toch nét buiten de realiteit. De in nauwe samenwerking samengestelde tentoonstellingen vullen elkaar aan, maar zijn elk apart ook een geheel op zich.
Lees ook
Eerst vergeten, nu een publiekslieveling: de harmonieuze, bijna mystieke schilderijen van Jan Mankes
10Lara Schnitger Stitch Witch
De vrouw als slet of heks. Het zijn twee krachtige stereotypen om vrouwen weg te zetten als onrein of slecht, en ze zijn helaas nog springlevend, getuige de populariteit van influencers als Andrew Tate. De beste manier om slutshaming onschadelijk te maken, is misschien wel om je scheldwoorden toe te eigenen als geuzennaam: Proud Slut! Stitch Witch! Dat is precies wat kunstenaar Lara Schnitger (1969) doet met haar aanstekelijke, activistische textielkunst.
Lees ook
Met leuzen als ‘trotse slet’ heroveren vrouwen hun plek op straat, in het museum en in de natuur
