
Vrijwel alle huishoudens hebben in 2024 meer te besteden dan vorig jaar, maar niet iedereen ziet de koopkracht verbeteren. Met name alleenstaanden met een laag inkomen gaan erop achteruit. Dat meldt budgetinstituut Nibud donderdag. De stijging van de lonen, hogere uitkeringen en de daling van de inflatie zijn de belangrijkste oorzaken van de koopkrachtverbeteringen.
Het wegvallen van de energietoeslag is de belangrijkste reden voor de koopkrachtdaling voor alleenstaanden met een laag inkomen. In september waarschuwde het Nibud al voor de gevolgen voor die groep, mocht er geen extra financiële steun komen. Het instituut verwachtte destijds een inkomensdaling van zo’n 70 euro per maand, nu blijkt dat te liggen tussen de 65 en 75 euro. Het is niet duidelijk hoeveel mensen tot de groep alleenstaanden behoren.
Huishoudens met kinderen gaan er juist flink op vooruit, doordat de kinderbijslag met enkele tientallen euro’s is opgehoogd. Ook het kindgebonden budget ligt in 2024 een stuk hoger. Zowel werkenden als huishoudens met een uitkering merken dit in de portemonnee, omdat zij beiden recht hebben op deze toeslag. Verder hebben alleenstaanden met kinderen door gewijzigde inkomensgrenzen vaker recht op het maximale kindergebondenbudget, terwijl stellen het juist met minder moeten doen. Door de hogere bedragen komen die laatsten onder de streep toch uit op een plus van tussen de 100 en 300 euro per maand.
Inflatie
„Als je werkt en kinderen hebt, stijgt je koopkracht het meest”, stelt Nibud-directeur Arjan Vliegenthart. De gemiddelde cao-loonstijging bedroeg vorig jaar 7,1 procent, voor dit jaar verwacht het CPB een ophoging van 5,4 procent. Daarnaast blijft van het brutoloon netto meer over door hogere heffingskortingen. Nog niet iedere werkende werd overigens via de cao gecompenseerd voor de hoge inflatie van de afgelopen jaren. Enkele honderdduizenden mensen zijn werkzaam in een sector waar de cao werd afgesloten voor de inflatie piekte en inmiddels is verlopen, of binnenkort aan vernieuwing toe is.
Ondanks de koopkrachtverbetering plaatst het Nibud een kanttekening bij de eigen berekeningen. „We zijn nog steeds uit het gat van 2022 aan het klimmen”, zegt Vliegenthart. „De energieprijzen zijn intussen weer gedaald, maar andere producten zijn bepaald niet goedkoper geworden.” Volgens de directeur garanderen de verhoging van de uitkeringen en het minimumloon nog „bij lange na niet voor iedereen een aanvaardbaar bestaansminimum”.
